Ο «Μεγάλος Αιρετικός»..

16 χρόνια από τον θάνατο του Μάνου Χατζιδάκι και οι πράξεις του "μιλάνε" ακόμη.. 

Έδρασε, δηµιούργησε, παρενέβη, οργίστηκε. Ο Μάνος Χατζιδάκις υπήρξε... εικόνα απ' το µέλλον µε το έργο και την παρουσία του. Δεκαέξι χρόνια αύριο από τον θάνατό του, η Ελλάδα ψάχνει τον βηµατισµό της, ο πολιτισµός βρίσκεται σε αµηχανία, η δισκογραφία καταρρέει. Σήµερα, πολύ περισσότερο από ποτέ, λείπει η µατιά του «Μεγάλου Ερωτικού» και «Μεγάλου Αιρετικού» στα κοινωνικά θέµατα, η ενθάρρυνση και οι πρωτοβουλίες του για τη νέα δηµιουργία... Ο Μάνος Χατζιδάκις φρόντισε κατ' αρχάς την εξοικείωσή µας µε τον λόγο των ποιητών µε τον ίδιο τρόπο που το πέτυχε κι ο Μίκης Θεοδωράκης. Κι αν ο δεύτερος το διεκδικεί για πιο προφανείς λόγους, ο Χατζιδάκις, πέρα από την προσήλωση στο ποιητικό έργο του Νίκου Γκάτσου, γνώρισε κι άλλους ποιητές στο ευρύ κοινό (από τη Σαπφώ ώς τον Γιώργο Σαραντάρη κ.ά.).

Επίσης, επειδή ακριβώς είναι ο πρώτος που έγραψε συστηµατικά και µε πρωτότυπο τρόπο µουσική για σύγχρονα θεατρικά έργα άνοιξε τον δρόµο για κάτι ανάλογο. Ο «Γυάλινος Κόσµος» του Τένεσι Ουίλιαµς (1946) αλλά και ο «Ματωµένος Γάµος» του Λόρκα (1948) είναι έργα εµβληµατικά που έθεσαν θεµέλια για τη µουσική επένδυση του θεάτρου.

Ακόµη, ήταν ο πρώτος εκτός πεδίου ακαδηµαϊκών συνθετών που ανέλαβε τη µουσική επένδυση αρχαίων τραγωδιών, το 1950, µε ενθάρρυνση της Μαρίκας Κοτοπούλη η οποία ζήτησε απ' τον 25χρονο τότε µουσικό να γράψει για τον Αγαµέµνονα και τις Χοηφόρες στην Ορέστεια του Αισχύλου.

Μια ακόµη πλευρά είναι η µουσική του για τον κινηµατογράφο. Απ' τις ταινίες  της Φίνος Φιλµς  µέχρι την «Αλίκη στο Ναυτικό» ανέβασε τον µουσικό πήχυ ακόµη και στην πιο ποπ εκδοχή του µαζικού κινηµατογράφου, αναδεικνύοντας το είδος ως το πλέον δηµοφιλές και διαχρονικό και για τις επόµενες γενιές. 

«Μία στιγµή θυµάµαι, µέσα σε τόσες και τόσες µε τον Μάνο. Γράφαµε την Αθανασία, του έδωσα τους στίχους του Τσάµικου (που µου είχε δώσει την προηγούµενη µέρα ο Γκάτσος). Μέχρι να κάτσουµε στο µπαρ του στούντιο µε τον Νότη Μαυρουδή, είχε συνθέσει τη µουσική! Σε δέκα λεπτά. Μπήκαµε και ηχογραφήσαµε απευθείας», λέει στα «ΝΕΑ» ο Μανώλης Μητσιάς, ο οποίος συνεργάστηκε µε τον Χατζιδάκι στα «Της Γης το Χρυσάφι» (1971), «Αθανασία» (1976) και «Χειµωνιάτικος Ηλιος» (1987) και αποτέλεσε µέλος της ευρύτερης παρέας του «Φλόκα» (και του «Ζonars») που, όπως λέει στα «ΝΕΑ», «θύµιζε αρχαία Αθήνα».

«Το 1978 αποφυλακίστηκα απ' τον Κορυδαλλό για την υπόθεση της υποτιθέµενης δολοφονίας της πρώην γυναίκας µου», θυµάται ο Δηµήτρης Πουλικάκος. «Πήγα στο Τρίτο Πρόγραµµα και πρότεινα εκποµπή στον Μάνο Χατζιδάκι. Είχα κάνει ραδιόφωνο νωρίτερα, στο Δεύτερο Πρόγραµµα. Δέχθηκε αµέσως και για να µη µε απολύσει, µάλλον του άρεσα ως ραδιοφωνικός Θείος Νώντας. Μάλιστα, µου εξέφρασε τον θαυµασµό του για τις εκποµπές µου, για τις οποίες δέχθηκε και κριτική για την επιλογή του από µερίδα του Τύπου και για το ξένο ρεπερτόριο που έβαζα. Τον ήξερα απ' το '60. Είχε κότσια, πράγµα που δεν µπορώ να πως για άλλους που παριστάνουν τους λεβεντόµαγκες».

www.tanea.gr