Μανώλης Αναγνωστάκης: 5 χρόνια απουσίας..

της Γιούλας Ράπτη
Ήταν ξημερώματα 23ης Ιουνίου του 2005 και ο Μανώλης Αναγνωστάκης αναχωρούσε αφήνοντάς μας πιο μόνους «μες στη φοβερή ερημία του πλήθους». Τον αποκάλεσαν «ποιητή της ήττας»- αυτόν που την πίστη του στην Αριστερά τον έφτασε μέχρι την καταδίκη του από έκτακτο στρατοδικείο σε θάνατο.

Είναι αλήθεια ότι μας μίλησε «για τα τελευταία σαλπίσματα των νικημένων στρατιωτών, για τα κουρέλια από τα γιορτινά μας φορέματα» αλλά και μας θύμισε με πολλούς τρόπους τι να αποφεύγουμε: «όχι αυταπάτες προπαντός»…

Πώς να μιλήσεις για έναν από τους κορυφαίους ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, τον σπουδαγμένο ακτινολόγο στη Βιέννη, το στέλεχος της ΕΠΟΝ, την φυλάκισή του, το έκτακτο στρατοδικείο, τον αρθρογράφο της Αυγής, το μέλος της συντακτικής ομάδας των «Δεκαοχτώ Κειμένων», των «Νέων Κειμένων», του περιοδικού «Συνέχεια».Πώς να μιλήσεις όταν «Σαν πρόκες πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις. Να μην τις παίρνει ο άνεμος»...

Με το σταγονόμετρο μας έδωσε την ακριβή του ποίηση - 88 μόλις ποιήματα μέσα σε 30 χρόνια (1941-1971), με τελευταίο το αυτοβιογραφικό σχόλιο «Υ.Γ» που κυκλοφόρησε ιδιωτικά, το 1983, προαναγγέλοντας τη σιωπή του, ως το τέλος.

Το είχε ήδη πει από παλιότερα «Το θέμα είναι τώρα τι λες…Καλά τη φέραμε τη ζωή μας ως εδώ. Μικροζημίες και μικροκέρδη συμψηφίζοντας. Το θέμα είναι τώρα τι λες» ..
Έκτοτε, παρέμεινε ένας μεγάλος Σιωπηλός. Ούτε ποιήματα, ούτε εμφανίσεις, ούτε συνεντεύξεις.

Σε μια από τις σπάνιες φορές που μίλησε δημόσια είπε ότι «η ποίηση είναι έργο της νεότητας. Χρειάζεται ενθουσιασμό, αυταπάτες, ψευδαισθήσεις. Όσο μεγαλώνεις, κατέχεις καλύτερα τα μέσα σου. Γίνεσαι τεχνίτης, αλλά ένα ποίημα δεν χρειάζεται να είναι τέλειο για να είναι καλό».

Μεταφράστηκε, μελοποιήθηκε, τιμήθηκε με βραβεία, μα πάνω απ΄ όλα αγαπήθηκε πολύ.
Για τη βαθιά υπαρξιακή αγωνία όταν «Δε βρίσκεις καθρέφτες να φωνάξεις τ' όνομά σου»,
για την ιδιαίτερη τρυφερή του προτροπή «Έλα να παίξουμε… θα σου χαρίσω τη βασίλισσά μου»,
για την πικρά σοφή του διαπίστωση ότι «η αγάπη είναι ο φόβος που μας ενώνει με τους άλλους».

5 χρόνια, σήμερα, χωρίς τον Μανώλη Αναγνωστάκη
Επίλογος με τη δική του Αφιέρωση:
Για τους ερωτευμένους που παντρεύτηκαν
Για το σπίτι του χτίστηκε
Για τα παιδάκια που μεγάλωσαν
Για τα πλοία που άραξαν
Για τη μάχη που κερδήθηκε
Για τον άσωτο που επέστρεψε
Για όλα όσα τέλειωσαν χωρίς ελπίδα πια.

www.protagon.gr 

Γούντι 'Αλεν: «Μου έγιναν εµµονή τα γηρατειά»...

Εχει πατήσει τα 74, αν και δεν του φαίνεται. Ωστόσο χρειάζεται ακουστικό για να ακούει τι του λες. Εξακολουθεί να παίζει κλαρινέτο και να κάνει όνειρα για τη µεγάλη οθόνη. Πίσω από την κάµερα όµως. Μπροστά δεν το συζητάει να ξαναβγεί. Διότι πλέον στη ζωή του έχει προστεθεί ακόµη ένας πρωταγωνιστής: ο φόβος για τα γηρατειά και τον θάνατο. Και ο Γούντι Αλεν δεν διστάζει να το οµολογήσει.

«Τα γηρατειά µού έχουν γίνει εµµονή.

Το γεγονός ότι µεγαλώνεις µαζί µε τον φόβο του θανάτου έρχονται απρόσκλητα στη ζωή σου. Μόλις σηκώνεσαι από το κρεβάτι συνειδητοποιείς ότι σε πονάει η πλάτη σου ή ο σβέρκος σου. Και αρχίζεις να συνειδητοποιείς την ηλικία σου. Ηξερες πως κάποια στιγµή θα πεθάνεις αλλά έσπρωχνες αυτόν σου τον φόβο κάτω από το χαλί. Τώρα όµως τον βρίσκεις µπροστά σου και το µόνο που µπορείς να κάνεις είναι να ευχηθείς να είναι όσο το δυνατόν πιο ανώδυνος γίνεται», λέει ο σκηνοθέτης µε τα τρία Οσκαρ.

«Οταν πεθάνω θα ήθελα να µε αποτεφρώσουν. Δεν θέλω να γίνει φασαρία, τελετή µε καλούς φίλους και µοιρολόγια. Θα ήθελα να µε ξεχάσουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Δεν θα ήθελα να επιβαρυνθεί η γυναίκα µου και τα παιδιά µου µε τέτοιες διαδικασίες» συνεχίζει και διευκρινίζει ότι θα ήθελε η στάχτη του να σκορπιστεί στη Λεωφόρο Μάντισον, καθώς η Νέα Υόρκη υπήρξε η µούσα του.

«Την αγαπώ επειδή εδώ µεγάλωσα. Είµαι δεµένος µαζί της» λέει ο δηµιουργός που µεγάλωσε στο Μπρούκλιν. Περιγράφει δε την παιδική του ηλικία ως εξής:

«Ηµασταν φτωχοί, αλλά δεν το ξέραµε. Δεν είχαµε λεφτά, αλλά δεν πεινούσαµε κιόλας. Ηµουν καλός αθλητής. Οι γονείς µου ήταν παντρεµένοι επί 60 χρόνια, τους αγαπούσα, αλλά δεν ήµουν δεµένος µε τη µητέρα µου. Μεγαλώνοντας κατάλαβα ότι ήθελε να µπει στον χώρο του θεάµατος».

Είναι ευχαριστηµένος από την πορεία του και τις ταινίες του ώς σήµερα; «Οχι», απαντά. «Σπατάλησα µια ευκαιρία που άλλοι άνθρωποι θα σκότωναν για να την έχουν. Είχα απόλυτη καλλιτεχνική ελευθερία. Αλλοι σκηνοθέτες δεν είχαν αυτή την πολυτέλεια ούτε για µία φορά. Από τις 40 ταινίες µου, οι 30 θα έπρεπε να είναι αριστουργήµατα, 8 αξιοπρεπείς αποτυχίες και 2 να είναι για κλάµατα. Δεν έγιναν όµως έτσι τα πράγµατα. Οι περισσότερες ταινίες µου ήταν ευχάριστες, αλλά κοιτάξτε τι πέτυχαν άνθρωποι που ήταν ταγµένοι να κάνουν ωραία πράγµατα – όπως ο Κουροσάβα, ο Φελίνι, ο Τριφό – και κοιτάξτε τις δικές µου ταινίες. Χαραµίστηκα και δεν ευθύνεται κανείς γι’ αυτό πέρα από τον εαυτό µου.

Φτάνεις τελικά σε κάποια ηλικία και συµπεραίνεις ότι δεν είσαι πλασµένος για «µεγάλος». Θες να γίνεις σπουδαίος όταν είσαι νέος, αλλά για διάφορους λόγους µπορεί να µην τα καταφέρεις. Τα χρόνια περνάνε και συνειδητοποιείς ότι είσαι απλώς µέτριος και πως έκανες ό,τι καλύτερο µπορούσες. Δεν είναι και τόσο δύσκολο να το παραδεχτείς. Δεν συµβιβάστηκα, ούτε ξεπουλήθηκα, αλλά δεν πέτυχα και όσα ήλπιζα. Δεν είµαι όµως και θύµα φαντασιώσεων του στυλ «µια µέρα θα γυρίσω τον «Πολίτη Κέιν» και τον «Κλέφτη ποδηλάτων» και αυτές µου οι ταινίες θα είναι οι σηµαντικότερες που έχουν γυριστεί και οι νεώτεροι θα αντιγράφουν το στυλ µου. Πολύ ήρεµα έχω παραιτηθεί από τέτοια συναισθήµατα. Δεν χάνω πλέον τα λεφτά µου. Δεν πάω στο Χόλιγουντ να γυρίσω ταινίες - σκουπίδια. Δεν προσπάθησα να πάρω µε το µέρος µου το κοινό ή τους κριτικούς. Προσπάθησα να δώσω τον καλύτερο εαυτό µου. Το δικό µου το καλύτερο όµως δεν µπορεί να συγκριθεί µε το καλύτερο του Φελίνι» καταλήγει.
www.tanea.gr 

Γεωμετρικά σχήματα..

Σημείο..

Από εκεί ξεκίνησαν όλα. Ένα σημείο ανάμεσα σε τόσα άλλα. Εκείνος ένα. Εκείνη ένα. Σημεία στο χώρο. Μοναδιαίο και μοναδικό το καθένα. Ορισμένο με συντεταγμένες απόλυτα ορισμένες για το καθένα. Με ιδιομορφίες, με ανάγκες, με συναισθήματα, με απαιτήσεις. Κι’ όμως, τα δύο αυτά σημεία, ήρθαν να ενωθούν.

Ευθεία..

Μια ευθεία. Σύμφωνα με τον Ευκλείδη, μεταξύ δύο σημείων περνάει μία και μόνη ευθεία, η οποία είναι και ο συντομότερος δρόμος ανάμεσα στα δύο αυτά σημεία. Η ευθεία εκείνου και εκείνης, έχει αρχή και τέλος τους δυο τους, όσο αρχή και τέλος μπορεί να έχει μία ευθεία. Είναι, αξιωματικά, ο συντομότερος δρόμος ανάμεσά τους, αν και οι πεποιθήσεις τους μπορεί κάποια στιγμή να πίστευαν ότι ο συντομότερος δρόμος ανάμεσα σε δύο ανθρώπους είναι ο δρόμος της καρδιάς. Άρα, κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι ο συντομότερος δρόμος ανάμεσά τους είναι η ευθεία που ενώνει τις καρδιές τους. Ασταθής μάλλον δρόμος, αναγκαίος για την σχέση των δύο σημείων, εκείνου και εκείνης.

Τρίγωνο..
Η καρδιά δεν ξέρει από σχήματα και δρόμους. Λειτουργεί αυτόνομα και αυτεξούσια. Με δικά της ‘θέλω’, με δικές της ανάγκες και απαιτήσεις. Έτσι, εύκολα πια, η ευθεία μπορεί να εκτραπεί. Μπορεί να αξιώσει, να περνάει κι’ από ένα άλλο σημείο, εκτός της ευθείας. Να δίνει υπόσταση σε ένα διαφορετικό σημείο, ένα σημείο εκτός της υπάρχουσας ευθείας. Και τότε, προκύπτει το τρίγωνο. Τρεις γωνιές, τρεις πλευρές, τρεις ευθείες τεμνόμενες ανά δύο. Και αναλόγως των πλευρών, ή καλύτερα των ευθειών που διανύει η καρδιά, δημιουργούνται και τα αντίστοιχα τρίγωνα. Σκαληνό, ισοσκελές, ισόπλευρο. Και επειδή η καρδιά δεν ξέρει από ισορροπίες, το τρίγωνο προκύπτει πάντα σκαληνό. Ένα σχήμα ιδιόμορφο, εντελώς ασύμμετρο και ανισοβαρές. Δύσκολη η ύπαρξή του για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Κύκλος..
Και όταν σπάσει το τρίγωνο, ένα τουλάχιστον σημείο αυτονομείται. Και δημιουργεί γύρω του ένα προστατευτικό κλοιό, για να μπορέσει να ξεπεράσει την κατάσταση του τριγώνου. Δημιουργεί έναν κύκλο, με κέντρο τον εαυτό του και ακτίνα ίση με το κοντινότερο σε αυτό σημείο, που ξέρει ότι δεν θα το προδώσει. Και τις περισσότερες φορές, το σημείο αυτό είναι το ένα και το αυτό, με το κέντρο του κύκλου. Κλείνεται στον εαυτό του. Αρχή και τέλος το ίδιο, κέντρο και ακτίνα το ίδιο. Ώσπου, να βρει το επόμενο σημείο και πια να προσπαθήσει να ενωθεί μαζί του, όχι πια με την ευθεία της καρδιάς, αλλά με την ευθεία της λογικής. Και τότε, ο κύκλος της ζωής κλείνει. Και τότε, ο κύκλος της ζωής ανοίγει.


Marlene Healey

Absolute Beginners..

Σαν σήμερα, η βελόνα του γραμμόφωνου ακουμπά στον πρώτο δίσκο LP..

Στις 21 Ιουνίου 1948 η Columbia Records ακουμπά την βελόνα στον πρώτο δίσκο βινυλίου για γραμμόφωνο, σηματοδοτώντας μια επανάσταση στο χώρο της μουσικής βιομηχανίας. Το βινύλιο κυριάρχησε για δεκαετίες στις δισκοθήκες των απανταχού μουσικόφιλων ενώ εξακολουθεί να κατέχει περίοπτη θέση ακόμα και σήμερα στις μουσικές βιβλιοθήκες, παρά τον εκτοπισμό του στο εμπόριο από τα άλλα μέσα που ακολούθησαν.
Από το φωνογράφο στο blu-ray, από το e-orfeas.gr

Να παίζουν τα γραμμόφωνα ...
Κι όμως έχουν περάσει πάνω από 100 χρόνια! Πάνω από ένας αιώνας μουσικής δισκογραφίας! Οι πρώτες συσκευές καταγραφής ήχου πρωτοπαρουσιάστηκαν στα μέσα του 19ου αιώνα, με το Γάλλο Leon Scott (Λεόν Σκοτ) να δημιουργεί μια τέτοια συσκευή. Είκοσι χρόνια μετά ο Thomas Edison (Τόμας Έντισον) θα παρουσιάσει το «φωνογράφο», μία συσκευή καταγραφής και αναπαραγωγής ήχου, μέσω σφαιρικών κυλίνδρων. Δέκα χρόνια αργότερα, ο Έντισον θα εξελίξει το φωνογράφο του, τον οποίο και θα διαθέτει πλέον για εμπορική εκμετάλευση μέσω της νεοσύστατης εταιρίας του Edison Phonographs. Την ίδια εποχή ο ανταγωνιστής Graham Bell, ήταν ο εμπνευστής του «γραφόφωνου», μίας βελτιωμένης έκδοσης του φωνογράφου του Έντισον και που αργότερα θα αποτελέσει τη βάση της Columbia. Πάνω στο γραφόφωνο του Bell, ο Edison θα εξελίξει το φωνογράφο του. Η ιστορία των μουσικών ηχογραφήσεων είχε μόλις αρχίσει ...
Η βιομηχανία κατασκευής και διάθεσης του φωνογράφου και του γραφόφωνου άργησε να αγγίξει το φιλόμουσο κοινό. Η πτώχευσή της συγκρατήθηκε από την κατασκευή των πρώτων συσκευών αναπαραγωγής μουσικής με κερματοδέκτη. Δεν ήταν παρά οι πρόδρομοι των juke box! Το όραμα μιας συσκευής αναπαραγωγής ήχου χαμηλού κόστους και ευρείας κατανάλωσης έγινε πράξη από το Γερμανό Emil Berliner (Εμίλ Μπερλίνερ), μετανάστη στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Berliner με τη βοήθεια ενός Αμερικανού μηχανικού, κατασκεύασε το πρώτο «γραμμόφωνο». Οι δυο μαζί ίδρυσαν την εταιρία Victor το μεγαλύτερο κατασκευαστή γραμμοφώνων και δίσκων στις αρχές του 20ου αιώνα.
Παράλληλα, ο Berliner ιδρύει παράρτημα δίσκων της εταιρίας του στο Λονδίνο, το οποίο και γίνεται γνωστό από την ετικέτα των δίσκων του: His Master’s Voice και από το Niper το σκυλάκι. Ο δίσκος σταδιακά αντικαθιστά τον κύλινδρο. Ο Berliner με μία πρωτοποριακή μέθοδο έδωσε τη δυνατότητα κατασκευής χιλιάδων αντιτύπων δίσκων από την ίδια πρωτότυπη μήτρα. Ακόμη και ο Edison υποχρεώνεται να στραφεί ταυτόχρονα και στην κατασκευή των δικών του δίσκων. Οι τρεις εταιρίες Victor, Columbia και Edison πουλούν εκατομμύρια δίσκους παγκοσμίως. Πολύ σύντομα η μουσική βιομηχανία θα γίνει μία από τις πιο σημαντικές βιομηχανίες στον κόσμο.
Το 1906 το γραμόφωνο Victrola της εταιρίας Victor θα κάνει την εμφάνισή του. Λίγα χρόνια μετά η εταιρία Decca θα παρουσιάσει το πρώτο φορητό γραμμόφωνο και αργότερα τα πρώτα ηλεκτρικά φορητά γραμμόφωνα θα βγουν στην αγορά. Σκοπός του γραμμοφώνου ήταν να αποτελέσει μία φορητή συσκευή ψυχαγωγίας, ικανή να αναπαράγει τον ήχο, τη μουσική. Το χαρακτηριστικό χωνί των πρώτων μοντέλων ενίσχυε τον ήχο, αλλά και την καλλιτεχνική του ταυτότητα.
Από τα δισκάκια γραμμοφώνου στο βινύλιο
Οι πρώτοι δίσκοι γραμμοφώνου κατασκευάστηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα, από ανθεκτικό σκληρό λάστιχο με διάμετρο περίπου 25 εκατοστά, ηχογραφημένοι μόνο από τη μία τους πλευρά. Η χάρτινη θήκη τους, συχνά είχε οπή για να φαίνονται οι καλλιτεχνικές πληροφορίες του δίσκου, ενώ στη ράχη αναγραφόταν ο τίτλος του δίσκου ή το όνομα του δημιουργού και ο αριθμός καταλόγου. Εκείνη την περίοδο ηχογραφήθηκαν στη Νέα Υόρκη και τα πρώτα ελληνικά τραγούδια.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1940, γεννιέται το βινύλιο! Το 1948, το βινύλιο θα καθιερωθεί ως το κύριο μέσο κατασκευής των μουσικών δίσκων. Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια η εταιρία Decca θα φτιάξει δίσκους 78 στροφών από βινύλιο. Οι ανταγωνιστές της δε θα ακολουθήσουν το παράδειγμά της. Θα φτιάξουν τους πρώτους δίσκους 45 στροφών από βινύλιο την ίδια περίοδο. Γεγονός το οποίο θα σημάνει σταδιακά την κατάργηση των δίσκων γραμμοφώνου, με τις πωλήσεις να μειώνονται τη δεκαετία του 1950 και τα τελευταία 78άρια να εκδίδονται στις αρχές της δεκαετίας του 1960.
Την ίδια περίοδο ο δίσκος 33 στροφών εμφανίστηκε στην αγορά για λογαριασμό της εταιρίας CBS. Στα χρόνια που ακολούθησαν και με τις τεχνολογίες που τα συνόδευσαν αρκετά μουσικά κομμάτια των 78 στροφών επανακυκλοφόρησαν σε σχετικές συλλογές. Μία νέα, high fidelity εποχή θα ξεκινήσει για τους λάτρεις της μουσικής και η μουσική βιομηχανία θα γυρίσει μία ακόμη σελίδα.
Οι δίσκοι βινυλίου 45 και 33 στροφών, έφεραν μία πραγματική επανάσταση στη μουσική βιομηχανία, ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1950. Μια πραγματική έκρηξη της εμπορικής εκμετάλλευσης του βινυλίου ώθησε σε εκατομμύρια πωλήσεις δίσκων βινυλίου για όλα τα χρόνια που ακολούθησαν, μέχρι τη σταδιακή περιθωριοποίησή τους με την έλευση της ψηφιακής εποχής στον ήχο. Όμως, στην πράξη η παραγωγή δίσκων βινύλιο δε σταμάτησε ποτέ.
Ξετυλίγοντας ... τραγούδια
Η μαγνητοταινία ήταν μία επινόηση του Δανού μηχανικού Πούλσεν που έγινε πράξη στα τέλη του 19ου αιώνα. Γρήγορα επικράτησε σαν μέθοδος καταγραφής ήχου και εικόνας, κυρίως στα κινηματογραφικά στούντιο και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1950 είχε υιοθετηθεί πλήρως στους χώρους αυτούς.
Η κασέτα παρουσιάστηκε στην παγκόσμια αγορά σχεδόν ταυτόχρονα με τους δίσκους 33 στροφών, στα τέλη της δεκαετίας του 1940. Η ευρεία εμπορική της χρήση θα καθιερωθεί περίπου 20 χρόνια αργότερα στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Ιδιαίτερα προς τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και μετά, με τη διάθεση των φορητών μαγνητοφώνων, οι κασέτες γνώρισαν μεγάλη άνθιση και οι εταιρίες εφάρμοσαν την παράλληλη κυκλοφορία των τίτλων τους σε κασέτες και δίσκους 33 στροφών. Τα μονοφωνικά φορητά κασετόφωνα, που μπορούσαν να λειτουργήσουν και με μπαταρίες, και αργότερα τα μικρά στέρεο κασετόφωνα (walkman) έγιναν το πιο δημοφιλές μέσο ακρόασης μουσικής για τη νεολαία, υποχρεώνοντας τις εταιρίες να μπουν στο πνεύμα της εποχής και να εκδόσουν.
Εποχή άφησαν όμως και οι κασέτες ... χωρίς ήχο! Οι 60λεπτες και 90λεπτες άγραφες κασέτες αποτέλεσαν πόλο έλξης για τους απανταχού μουσικόφιλους. Συνδυάστηκαν αρμονικά με τα βινύλια και το ραδιόφωνο, φιλοξενώντας αυτοσχέδιες προσωπικές συλλογές από διαφορετικά βινύλια και ραδιοφωνικές ηχογραφήσεις. Ιδιαίτερα στη χώρα μας, που η άνθισή τους συνδυάστηκε με τα πρώτα χρόνια της ελεύθερης ιδιωτικής ραδιοφωνίας. Με την έλευση της ψηφιακής εποχής, κασέτα και βινύλιο θα πάρουν σιγά σιγά το δρόμο προς την ιστορία.

CD (Compact Disc)
Η ψηφιακή εποχή θα κάνει την εμφάνισή της στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Το πρώτο μικρό δισκάκι διαμέτρου 12 εκατοστών που βγάζει ψηφιακό ήχο, μαζί με το πρώτο player θα πρωτοπαρουσιαστεί από τις εταιρίες Sony και Philips το 1982, μετά από ένα χρονικό διάστημα συνεργασίας έρευνας και προσπάθειας. Το cd (compact disc) δεν ήταν παρά η εμπορική αποτύπωση της τεχνολογίας laser στη μουσική, με την οποία στάθηκε πια δυνατό να ακούμε το ηχογραφημένο περιεχόμενο, χωρίς την «επαφή» του player με το δίσκο.
Στα πρώτα cds ήχου που θα εκδοθούν συγκαταλέγονται το cd των Abba The visitors και η «Συμφωνία των Άλπεων» του Ρίχαρντ Στράους που ηχογραφήθηκε για λογαριασμό της Deutsche Grammophon, κοντά στα μέρη που ο Berliner ηχογράφησε τους πρώτους δίσκους γραμμοφώνου σχεδόν έναν αιώνα νωρίτερα! Γενικά, οι πρώτες ηχογραφήσεις σε cd αφορούσαν κυρίως κλασική μουσική, μιας και οι θαυμαστές της φέρονταν περισσότερο διατεθιμένοι να καταβάλουν το υψηλό αντίτιμο σε cds και cd-players.
Μικρό μέγεθος, μεγάλη χωριτικότητα, ανθεκτικό υλικό, καλή ποιότητα ήχου, εύκολη πλοήγηση στο μουσικό περιεχόμενο ήταν μερικά από τα χαρακτηριστικά που γρήγορα καθιέρωσαν το cd ως το κύριο μέσο εγγραφής και αναπαραγωγής ήχου και μουσικής στη δεκαετία του 1980, παγκοσμίως. Αν και στην αρχή οι δισκογραφικές εταιρίες εμφανίστηνκαν διστακτικές απέναντι στη νέα τεχνολογία, γρήγορα υποχρεώθηκαν να την αποδεχθούν και τελικά να εκδόσουν και να επανεκδόσουν στα επόμενα χρόνια ανυπολόγιστο αριθμό τίτλων σε cd. Ήδη στα τέλη της δεκαετίας του 1980, παγκοσμίως οι πωλήσεις cd θα ξεπεράσουν αυτές του βινυλίου.
Στην Ελλάδα, τη δεκαετία του 1990, οι δισκογραφικές εταιρίες επανέκδοσαν μαζικά έναν πολύ μεγάλο αριθμό δίσκων βινυλίου σε cd, ξεκινώντας από τα κλασικά έργα των Ελλήνων δημιουργών. Μέχρι και σήμερα, το cd εξακολουθεί να είναι το κύριο μέσο παραγωγής και διάθεσης μουσικής στη χώρα μας, αλλά και παγκοσμίως. Στα 25 και πλέον χρόνια ζωής του, πάνω από 200 δισεκατομμύρια τίτλοι μουσικής σε cd έχουν πουληθεί παγκοσμίως.
Περίπου 10 χρόνια μετά την εμφάνισή του, το cd θα "μικρύνει" σε μέγεθος, όταν η εταιρία Sony στις αρχές του 1991 θα παρουσιάσει το Mini Disc (MD). Το Mini Disc ποτέ δε γνώρισε την απήχηση του cd στην αγορά, ή τουλάχιστον αυτή που ανέμεναν οι εμπνευστές του. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως σα μέσο εγγραφής παρά αναπαραγωγής, λόγω και της ευκολίας που έχει ως προς την αναζήτηση ή και την επί τόπου επεξεργασία των περιεχομένων του.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, μία νέα και ιδιαίτερα δημοφιλής μέχρι τις μέρες μας ψηφιακή κωδικοποίηση του ήχου έκανε την εμφάνισή της. Δεν είναι άλλη από τα πασίγνωστα αρχεία mp3 που αποτελούν πιστό μας σύντροφο σχεδόν δύο δεκαετίες! Η ανακάλυψη ανήκει σε γερμανούς μηχανικούς του ιδρύματος Fraunhofer και αποτελεί μία συμπιεσμένη μορφή αρχείου ήχου, στην οποία έχουν αφαιρεθεί συχνότητες που δεν ακούει το ανθρώπινο αυτί και που δίνει αρχείο με πολύ μικρότερο μέγεθος, αλλά με ένα αρκετά ικανοποιητικό μουσικό αποτέλεσμα, ποιότητας λίγο υποδεέστερης από αυτής του compact disc. Από το ίδιο ιστιτούτο κατασκευάστηκε και το πρώτο mp3 player, με σκοπό ακριβώς αυτό: να παίζει mp3 αρχεία μουσικής.
Τα mp3 έκαναν κι αυτά τη δική τους επανάσταση, ιδιαίτερα από τα πρώτα χρόνια της ανέλιξης της δημοφιλίας του internet και έχουν περίοπτη θέση στη μουσική βιομηχανία στις μέρες μας. Σήμερα, οι περισσότερες εταιρίες έχουν επιλέξει να διακινούν τη μουσική και τα έργα των καλλιτεχνών τους μέσω διαδικτύου σε μορφή mp3, κομμάτι κομμάτι, αν όχι αποκλειστικά, σίγουρα παράλληλα και με τους άλλους τρόπους διάθεσης. Για τους απλούς χρήστες, ιδιαίτερα της νεότερης γενιάς, τα αρχεία mp3 παραμένουν καθημερινός σύντροφος μουσικής απόλαυσης. Μικρά σε μέγεθος, χωρούν κατά δεκάδες σε δισκάκια cds, ανταλλάσσονται εύκολα ακόμα και με e-mail, τα έχει μαζί του κανείς πάντα στο φορητό του mp3 player. Αν κάποιος ζωγράφιζε την εποχή μας, σίγουρα δε θα έλειπε από τον πίνακά του, ο νεαρός με το iPod στο χέρι και τα ακουστικά στα αυτιά ...
Blu-ray Disc (BD)
Και φθάσαμε πια στο blu-ray (BD), την επόμενη γενιά οπτικού δίσκου, που κατά τα φαινόμενα θα αντικαταστήσει γρήγορα το DVD τουλάχιστον στο πεδίο εικόνας - ήχου. To Blu-ray παρουσιάστηκε από την εταιρία Sony, ενώ ο άτυπος ανταγωνισμός του με το αντίστοιχο προιόν διαφορετικών προδιαγραφών HD-DVD της Toshiba έληξε οριστικά με την απόσυρση του δεύτερου στους πρώτους μήνες του χρόνου. Μας υπόσχεται εξαιρετική ποιότητα και πιστότητα στον ήχο και πολύ υψηλή ευκρίνεια στην εικόνα. Ήδη ένας σημαντικός αριθμός συναυλιών ξένων καλλιτεχνών (Bruce Springsteen, Celine Dion) κυκλοφορούν στο εξωτερικό από τη Sony-BMG σε blu-ray discs.
Χαρακτηριστικό των δίσκων blu-ray, εκτός από την εξαιρετική ποιότητα και τη μεγάλη χωρητικότητα (25Gb στα single layer - 50Gb στα double layer) είναι η δυνατότητα φιλοξενίας πολλών extra που αφορούν το κύριο περιεχόμενό του όπως video, φωτοραφικό υλικό ή άλλα ντοκουμέντα καθώς και η διαδραστικότητα με το χρήστη. Το ποιος θα είναι τελικά ο ρόλος του στη μουσική βιομηχανία και αν θα συνδυαστεί με καινοτόμες παραγωγές και φρέσκιες ιδέες, μένει να το δούμε. Αν και ακόμη είναι νωρίς, ένα κομμάτι του μέλλοντος σίγουρα του ανήκει ...

Πηγή: TVXS

Απεβίωσε ο συγγραφέας Ζοζέ Σαραμάγκου..

Ο κάτοχος Νομπέλ Λογοτεχνίας (1998) υπέκυψε τελικά στη λευχαιμία. 

Πέθανε ο βραβευμένος με Νόμπελ πορτογάλος συγγραφέας Ζοζέ Σαραμάγκου σε ηλικία 87 ετών στο ισπανικό νησί Λανθαρότε στα Κανάρια Νησιά, ανακοινώθηκε από την οικογένειά του και τον εκδοτικό του οίκο Alfaguara.

Ο Ζοζέ Σαραμάγκου γεννήθηκε το 1922 στο χωριό Aζινιάγκα της Πορτογαλίας και ήταν το παιδί ακτήμονων χωρικών που αργότερα μετακόμισαν στη Λισαβόνα.

Εγκατέλειψε το σχολείο σε ηλικία 12 ετών για να εργαστεί ως κλειδαράς, επάγγελμα το οποίο άσκησε για δύο χρόνια.

Μετά το πρώτο του μυθιστόρημα «Γη της Αμαρτίας» που δημοσιεύθηκε το 1947, πέρασαν 19 χρόνια μέχρι να εκδώσει το δεύτερο βιβλίο του μία ποιητική ανθολογία με τίτλο «Os Poemas Possiveis». Εντωμεταξύ εργάστηκε ως διοικητικός υπάλληλος, ως υπάλληλος σε εκδοτικούς οίκους και συνεργάστηκε με πολλές εφημερίδες.

Γράφτηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα το 1969, ενώ τον Απρίλιο του 1974 πήρε μέρος στην «Επανάσταση των Γαρυφάλλων» που οδήγησε στην πτώση της χούντας του Σαλαζάρ.

Το δεύτερο μυθιστόρημά του «Εγχειρίδιο Ζωγραφικής και Καλλιγραφίας» δημοσιεύθηκε το 1977, όμως έγινε γνωστός το 1982, σε ηλικία 60 ετών, με το βιβλίο του «Το χρονικό του μοναστηριού», ένα ερωτικό μυθιστόρημα που εκτυλίσσεται τον 18ο αιώνα.

Το 1992 ξέσπασε σκάνδαλο στην Πορτογαλία με την έκδοση του βιβλίου «Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιον», όπου περιγράφει τον Χριστό να χάνει την παρθενιά του από τη Μαρία Μαγδαληνή και χρησιμοποιεί το Θεό για να εξασφαλίσει την παγκόσμια κυριαρχία. Το βιβλίο δέχθηκε τα πυρά της πορτογαλική εκκλησίας, ενώ η πορτογαλική κυβέρνηση απέρριψε την υποψηφιότητά του για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας, γεγονός που ώθησε τον συγγραφέα να κατηγορήσει την κυβέρνηση για λογοκρισία. Την επόμενη χρονιά ο Σαραμάγκου εγκατέλειψε τη χώρα του και από το 1993 ζούσε αυτοεξόριστος στο νησί Λανθαρότ στα ισπανικά Κανάρια Νησιά.

Το 1998 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ.

Το Νοέμβριο του 2009 εξέδωσε το τελευταίο του μυθιστόρημα «Κάιν», που εξιστορεί με ειρωνικό τρόπο τη βιβλική ιστορία της δολοφονίας του Άβελ από τον αδερφό του Κάιν, προκαλώντας και πάλι την Καθολική Εκκλησία. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου ο Σαραμάγκου είπε ότι η Βίβλος είναι «ένα εγχειρίδιο κακής ηθικής» και «ένας κατάλογος με ό,τι χειρότερο έχει η ανθρώπινη φύση».

Μέσα σε εξήντα χρόνια ο Σαραμάγκου εξέδωσε 30 έργα: μυθιστορήματα, ποιήματα, δοκίμια και θεατρικά έργα.

www.kathimerini.gr

Ανερμήνευτο..

Χωρίς να σε βλέπω χωρίς να σου μιλάω           
χωρίς ν' αγγίζω ούτε μια σκιά απ' το βήμα σου 

χωρίς - πόσο γυμνός ακόμα θα' θελες να μείνω;

Μη με πιστεύεις,

σε τίποτα 

μη με πιστέψεις.

Κι όταν εντάσσω τις στιγμές στα σίγουρα σχήματα μου

όταν ανασκευάζω το χαμόγελο σου 

όταν αποκαλώ την ομορφιά φθαρτό περίβλημα 

μη με πιστεύεις - κι όμως σου λέω την αλήθεια.

Δεν την αντέχω αυτή τη μάταιη ελπίδα

να ελπίζω σε μια τυχαία σου σκέψη

μα κάθε βράδυ τη ζεσταίνω απ' την αρχή.

Κάθε που ξημερώνει

μισώ τη μέρα

που μ' εμποδίζει

να σε σκέφτομαι.

Τίτος Πατρίκιος

Norma~Maria Callas

Μπουγάδα στα Πετράλωνα..

της Ρέας Βιτάλη
Στα Πετράλωνα τα σπίτια είναι χαμηλά ακόμα. Περπατάς το βράδυ και πίσω από τις κουρτίνες των σπιτιών, σαν μπερντές θεάτρου σκιών, ρίχνεις κλεφτές ματιές στις ζωές των ανθρώπων. Ένας μαθητής που διαβάζει, ενώ η μάνα του στέκεται από πάνω του, με ρόμπα και ρόλει στα μαλλιά. Μωρέ πόσα χρόνια είχα να δω γυναίκα με ρόλει ! Ένας άνδρας που χασμουριέται. Μια γριά ακίνητη σαν πεθαμένη. Οι άνθρωποι στα κλουβιά τους.

Και ξαφνικά σε έναν παράδρομο δυο τρία ταβερνάκια ζωντανεύουν το σκηνικό.«Πάμε στου Γάλλου» ήταν η πρόταση κι όταν λέμε Γάλλου, εννοούμε μπιστρό καταπληκτικό με όλες τις μυρουδιές του σκόρδου και του βουτύρου και το σεφ με καπέλο στο κεφάλι και λευκή στολή. Και καθώς οι οδηγίες έλεγαν ότι δε δέχεται κρατήσεις, όποιος πρόλαβε πρόλαβε… Και προλάβαμε ένα από τα 8 όλα κι όλα τραπέζια. Και ήρθαν τα πατέ και οι ανάλαφρες σαλάτες και το καταπληκτικό κρασί και τα εξαιρετικής ποιότητας κρέατα. Και ο τιμοκατάλογος ήταν η ωραιότερη έκπληξη που έχω δει τα τελευταία χρόνια σε εστιατόριο. Γιατί ως λαός είχαμε αποκτήσει ένα σαδομαζοχιστικό στοιχείο που με τρόμαζε στις εξόδους μας.

Με το που πρόφερες «Το λογαριασμό παρακαλώ», κατέφθανε το προσωπικό με χαμόγελο «τώρα να δεις έρημε, τι σε περιμένει» και δώστου τα μπουνίδια και δώστου το κεφαλοκλείδωμα μέχρι που σου κόλλαγαν στο κούτελο μια ταμπέλα με νέον, για να ακτινοβολεί το μαλ*κας πελάτης, στα πέρατα! Έχουμε φάει πειραματισμούς και «κοκορέτσι με σος από βατόμουρο και πατάτες από τα βάθη του ηφαιστείου της Σαντορίνης» στην προ ΔΝΤ εποχή…Άσε τι κτήματα Μπαχλαμπουρδόπουλου έχουμε πιεί! Πάνε αυτά πια…

Σε λίγο, ο Γάλλος σεφ, μας συστήθηκε στη γλώσσα του, ενώ η Ερριέτη, γαλλοτραφής ούσα, βοηθούσε στη μετάφραση μέχρι που έσκασε «ρε άι παρατάτε με που θα τον ρωτάω εγώ, ότι μαλακ*α σας έρχεται στο κεφάλι», οπότε λάβαμε τα μέτρα μας, ξεσκονίζοντας όλα εκείνα τα «Κατρίν ε Φιλίπ αμπίτ α Παρί» της γενιάς μας μέχρι το ιστορικό Καραμανλέικο «θα σας κάνω Σαν Μο*νί»! (Γίναμε, γίναμε παππού μείνε ήσυχος!). Αλλά όσο περνούσε η ώρα, τα «πήρε» ο Πάνος ο Κωνσταντινουπολίτης και του βγήκε όλο το αρχαιοελληνικό που αναβλύζει η ψυχή του και σαν από αντίδραση πλάκωσε το Γάλλο σε σεμινάριο για το ελληνικό λάδι και το Σωκράτη και τον Αριστοτέλη και «όταν εμείς δίναμε τα φώτα»… Και στην πορεία έριξε και ψύλλους στα αφτιά μας «Τόσα χρόνια και δε μιλάει ελληνικά; Μας δουλεύει το Γαλλάκι, όλα τα καταλαβαίνει» και βγήκε όλο το υποψιασμένο της φυλής μας και τα φέραμε όλα τούμπα. Τι ενδιαφέρουσα που είναι η ράτσα μας, τι αλλαγές, τι μεταπτώσεις στη ψυχοσύνθεσή μας… Και μόλις ήρθε ο λογαριασμός και μείναμε απολύτως ευχαριστημένοι «να ’ναι καλά το παλικάρι! Που είναι τα χάλια τα δικά μας…» και ούτω καθ΄εξής… Ένα βράδυ στα Πετράλωνα.

Και ξαφνικά μέσα σ΄ εκείνη την παρείστικη οχλαγωγία, ο Νικόλας μου είπε «Γύρνα να δεις μια μπουγάδα στο απέναντι μπαλκόνι» και γύρισα…. Ασπρόρουχα στη σειρά. Ένα σεντόνι, μερικές πετσέτες, ένα μακό… Φωτισμένα θαρρείς από προβολέα… Και μετά φύσηξε ένα αεράκι και σηκώθηκε το σεντόνι και ξεπρόβαλε πίσω του ένα ολόγιομο φεγγάρι. Και το φως κύλησε αργόσυρτα πάνω του και δανείστηκαν φως τα ρούχα ένα ένα…Τι μπουγάδα! Τι στιγμή! Μια νύχτα στα Πετράλωνα. Και μετά φιληθήκαμε σαν αποχωρώντας από Μυστικό δείπνο… Ευλογημένοι που μοιραστήκαμε το γεύμα, το κρασί, τα γέλια, μια σκηνή με μια μπουγάδα σ΄ ένα μπαλκόνι… Και έκανα μια ευχή πριν κοιμηθώ «ας μη μαγαρίσει κανείς αυτό το σεντόνι με βαρετό έρωτα!»…

www.protagon.gr 

η φωτογραφία της ημέρας..

Είναι..

Πόσο κάνει ο πλανήτης;

Photo: visionshare

του Γιώργου Αυγερόπουλου
Ας παραδεχθούμε ανοιχτά πως το θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος έχει στα σπλάχνα του αρκετή υποκρισία. Ή για να το πω αλλιώς: η πιο έντιμη προσέγγιση που άκουσα ποτέ μου είναι αυτή ενός χρηματιστή της Γουόλ Στριτ ο οποίος κατά την διάρκεια των γυρισμάτων της νέας μας ταινίας που λέγεται «Πουλώντας Αέρα», είπε: «Αν η προστασία του περιβάλλοντος γίνει μπίζνες τότε ο πλανήτης ίσως έχει μια ευκαιρία να σωθεί».
 

Ίσως πολλοί να μην γνωρίζουν πως τα τελευταία 5 χρόνια, μπήκε στις παγκόσμιες αγορές ένα νέο προϊόν που λέγεται Διοξείδιο του Άνθρακα. Το διοξείδιο του άνθρακα είναι ήδη εμπορεύσιμο είδος που πωλείται και αγοράζεται στα χρηματιστήρια του Σικάγο και του Λονδίνου, όπως ακριβώς το ρύζι, το πετρέλαιο, το στάρι ή ο χρυσός. Το 2009 η τιμή του κυμάνθηκε περίπου στα 35 Ευρώ ο τόνος. Ηγέτης της Αγοράς του Άνθρακα είναι η ευρωπαϊκή ένωση με αμφισβητήσιμα αποτελέσματα τόσο ως προς τα οφέλη που αποκόμισε το περιβάλλον, όσο και ως προς την βελτίωση της ζωής των κατοίκων της.
 

Στις ΗΠΑ, πολυεθνικές όπως η Chevron, η General Motors και η American Electric Power αγοράζουν ζούγκλες στη Βραζιλία τις οποίες προστατεύουν προκειμένου να αντισταθμίσουν τις εκπομπές τους. Δηλαδή μπορούν να συνεχίσουν να ρυπαίνουν στον τόπο όπου λειτουργούν, στο Οχάιο για παράδειγμα, αλλά το διοξείδιο του άνθρακα που απελευθερώνουν στην ατμόσφαιρα υποτίθεται πως το απορροφούν τα δέντρα τους στη Βραζιλία. Και με τις μονάδες άνθρακα που κερδίζουν μπορούν να συμμετέχουν στην Αγορά η οποία υπολογίζεται ότι μέχρι το 2020 θα αγγίξει τα 3 τρις δολάρια.

Θα πείτε: «Τουλάχιστον προστατεύουν και μια ζούγκλα! Κάτι είναι και αυτό!» Αυτό είπαμε και ‘μεις γι αυτό και πήγαμε επι τόπου. Στο Οχάιο και τη Δυτική Βιρτζίνια, όπου λειτουργεί η Αμέρικαν Ελέκτρικ Πάουερ ο αυτοκράτορας του Λιθάνθρακα στις ΗΠΑ. Είδαμε ότι οι ντόπιοι έχουν ένα από τα πιο υψηλούς δείκτες καρκίνου στη χώρα χαμηλό προσδόκιμο επιβίωσης και φτώχεια. Στην Βραζιλία δε, εκεί όπου η εταιρεία επένδυσε ζουν άνθρωποι εδώ και αιώνες και ζουν από το δάσος.

Σήμερα δεν τους επιτρέπεται ούτε να κυνηγήσουν ούτε να κόψουν ένα κλαρί. Οι παραβάτες συλλαμβάνονται και σύμφωνα με την διαδικασία αντιμετωπίζονται όπως οι εμπλεκόμενοι σε υποθέσεις ναρκωτικών, που διαχωρίζονται σε χρήστες και εμπόρους. Μετά τη σύλληψη οι αστυνομικοί πηγαίνουν στο σπίτι του δράστη για να δουν αν η οικογένειά του είχε ανάγκη το θήραμα για να φάει καθώς είναι διαφορετικές οι ποινές που επιβάλλονται στον χρήστη και διαφορετικές στον έμπορο.

Όπως καταλαβαίνετε λοιπόν είναι πολλοί εκείνοι που αμφιβάλλουν για το αν οι Αγορές μπορούν να σώσουν τον πλανήτη Γη. Και με τις κυβερνήσεις να μην μπορούν να συμφωνήσουν στο παραμικρό στην Κοπεγχάγη το συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι προσπαθούμε να επιδιορθώσουμε μια τεράστια βλάβη με νυχοκόπτη. Κάνουμε πολύ λίγα, πολύ αργά.
 

Την ίδια στιγμή κάτοικοι φτωχών παράκτιων περιοχών του Μπαγκλαντές, πλημμυρίζουν, μένουν άστεγοι, χάνουν τις σοδειές τους, αντιμετωπίζουν το φάσμα της πείνας και γίνονται πρόσφυγες, καθώς η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει. Οι πρώτοι περιβαλλοντικοί πρόσφυγες των καιρών μας. Μέχρι το 2050 η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και η κλιματική αλλαγή, θα διώξουν από τις εστίες τους 250.000.000 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, λένε οι ερευνητές. Κανένας πόλεμος, καμία σύγκρουση δεν είχε τόσο φρικτό αποτέλεσμα.
 

Την ίδια στιγμή 5 αρκτικά κράτη που λένε πως νοιάζονται για το περιβάλλον, ερίζουν για την οριοθέτηση των συνόρων τους στην Αρκτική - μια περιοχή ξεχασμένη για πολύ καιρό από Θεό και ανθρώπους - προκειμένου να εξορύξουν (και να κάψουν) τα αποθέματα μαύρου χρυσού που κρύβονται από κάτω. Tην ίδια στιγμή πολυεθνικές πετρελαϊκές εταιρείες, που πληρώνουν αδρά για να διαφημίσουν το «πράσινο» προφίλ τους, καταδικάζουν στην εξαθλίωση και τον θάνατο τους ντόπιους πληθυσμούς στο Δέλτα του Νίγηρα, στην Αμαζονία του Εκουαδόρ και τώρα στον Κόλπο του Μεξικού.
 

Εμείς οι πολίτες στον ανεπτυγμένο κόσμο κλείνουμε για μια ώρα τα φώτα σε ένδειξη διαμαρτυρίας, μαθαίνουμε να μην πετάμε το ηλεκτρονικό μας απόβλητο στα σκουπίδια και να κάνουμε ανακύκλωση. Κάτι είναι και αυτό! Το περιβάλλον είναι σίγουρα υπόθεση όλων μας. Όμως ας μην ξεχνάμε ότι πρωτίστως είναι μέγιστο πολιτικό θέμα το οποίο μέχρι στιγμής κυβερνήσεις και αγορές είναι ανίκανες να λύσουν. Γιατί όταν καλούνται να επιλέξουν μεταξύ κέρδους και πλανήτη επιλέγουν πάντα το πρώτο.
 

Μεγάλο Γράμμα.....

Μπορείς να γνωρίσεις ένα πρόσωπο
Όταν τα χείλια σου ανακαλύπτουν
Τις αλλεπάλληλες επιφάνειες που σωρεύουν οι καιροί.
Μα έπειτα δε σου φτάνει.
Έπειτα θέλεις να βρεις όλες τις μικρές φλέβες
καθώς απλώνονται κάτω απ’το δέρμα
να βρεις όλα τα τραγούδια που δεν ειπώθηκαν
όλες τις μνήμες που ταξίδεψαν
στα λεπτά μονόξυλα
των στιγμών.

Το γέλιο σου άξαφνα ν’αρπάζει από το μπράτσο
ένα άλλο γέλιο
και να γυρνάν στους δρόμους ξεκουφαίνοντας τη γειτονιά
σα μαθητές που σπαν τα καλαμάρια τους στην πόρτα του
σχολείου...

Ένα κεφάλι ν’ακουμπάει στον ώμο σου
και ο ήλιος να καπνίζει το τελευταίο τσιγάρο και να φεύγει
αφήνοντας τη μέρα μες τα χέρια μας
άδειο πακέτο πυκνογραμμένο πολύτιμες σημειώσεις...

Μα έπειτα
κι αυτό δε φτάνει.
Θες πιο πολλά.
Κ’ ετούτο το παρόν που καίει και καίγεται
Ετούτος ο πελώριος λιοψημένος ξυλοκόπος
ακολουθεί παντού με το βαρύ του βήμα
κ’ εύκολα δε χορταίνει δε γελιέται
όλο ακονίζοντας το τσεκούρι του στα κόκκαλα
όλο γυρεύοντας.
Και ξέρεις πως η δίψα του
είναι η δική σου δίψα.

Θέλουμε πιο πολλά
τα θέλαμε όλα.
Δε γινόταν αλλιώς.
‘Ο,τι μας έφτανε χτες
για σήμερα ήταν λίγο.
‘Ο,τι μας γέμιζε χτες
Ήθελε κι άλλο σήμερα να μη χαθεί.

Ναι, μα ένας άνθρωπος
δεν είναι πορτοκάλι να τον ξεφλουδίζεις
δεν είναι πράγμα
να τον κόβεις στα δύο και στα τέσσερα.
Είχες μια τρυφερή καρδιά κοριτσάκι.
Πίστεψε αν αδέξια την έσφιγγα
δεν το’κανα για να πονάς.
Ήθελα να σ’αγαπώ
μα ήταν πολλά τα όσα ξέραμε
ήταν πολλά τα όσα δεν είχαμε μάθει ακόμα.

Κι αν ήμουν άντρας
κ’ έπρεπε να’μαι δυνατός
(έπρεπε...)
να το ξέρεις:
Όπου μ’άγγιζες πονούσα.
Όπου δε μ’άγγιζες
πονούσα.
Και μέσα μου φουσκώναν ολόκλειστα
τα δικά μου ποτάμια
που θα μπορούσαν να ποτίσουν
όλα τα λησμονημένα περιβόλια.

Τίτος Πατρίκιος

Η απόφαση της Κωνσταντίνας..

της Λένας Διβάνη

Πριν κάποιους μήνες πήγα στις γυναικείες φυλακές στον Ελαιώνα της Θήβας- ναι, καλά θυμόσαστε: αυτές που είχαν «καεί» από τις κρατούμενες όταν βρέθηκε νεκρή μια συγκρατούμενή τους που σήκωσε κεφάλι διαμαρτυρόμενη για τον απάνθρωπο τρόπο που έψαχναν μέσα στα γεννητικά τους όργανα για ναρκωτικά. Στις φυλακές αυτές βρέθηκαν μερικοί αγαπητικοί άνθρωποι όπως ο Κλήμης που ξεκίνησε μια λέσχη ανάγνωσης στο πλαίσιο του σχολείου δεύτερης ευκαιρίας που λειτουργεί μέσα στις φυλακές. Με κάλεσαν και πήγα. Ήταν η καλύτερη απόφαση που έχω πάρει στη ζωή μου. Μπήκα σε μια λαγότρυπα που μου άνοιξε ένα διάδρομο προς την σκοτεινή πλευρά της ζωής (που μοιάζει τρομακτικά με τη λεγόμενη φωτεινή, αλλά ανάποδα). Βρέθηκα σε ένα μακρύ τραπέζι περιτριγυρισμένη από πλάσματα ενός παράλληλου σύμπαντος όπου δε ρωτάς ποτέ γιατί και πως κατέληξαν εκεί. Η μοίρα τις σημάδεψε σα μοσχάρια στο κούτελο κι αυτό φτάνει. Άλλες είχαν κρατήσει τα σουσούμια της καθημερινότητας. Άλλες ήταν αιχμηρές σαν εκείνο το μαχαίρι του Καββαδία. Άλλες μωρά, εικοσάχρονα καταδικασμένα ισόβια, ΙΣΟΒΙΑ! Άλλες με δικά τους μωρά που γεννήθηκαν και μεγαλώνουν μέσα στη φυλακή σαν κάτι φυτά σε ανήλιαγα μπαλκονάκια στα Πατήσια.

Άρχισαν κοιτάζοντάς με με μισό μάτι (τι θέλει αυτή τώρα; Να πουλήσει μούρη; Να πουλήσει βιβλία; Να πουλήσει λίγη φτηνή συμπόνια; Έχουν πήξει από φτηνή συμπόνια, δεν θέλουν άλλη). Μετά από δυο ώρες είχαμε πάρει όλες φωτιά. Οι λάμες στόμωσαν, τα μάτια μίλησαν πιο εύγλωττα από τα στόματα και αποφάνθηκαν. Είχαμε συνδεθεί κατά ένα τρόπο, αμετάκλητα. Δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο αλλά βρίσκουν τρόπο: Μου στέλνουν γραπτά, μου στέλνουν χαιρετίσματα, μου στέλνουν χαμόγελα. Τους στέλνω λίγο καθαρό αέρα απ' έξω. Τους στέλνω ευχαριστίες που με πήραν απ΄ το χέρι και με πήγαν μια βόλτα στα βαθιά. Τους στέλνω φράσεις. Δεν έχω άλλο όπλο.
 

Πριν από λίγες μέρες ήρθε στο γραφείο μου μια κοπέλα. Μου συστήθηκε (ήταν αδερφή κρατούμενης) και μου έδωσε ένα φάκελο. Έγραφε: Δεν ξέρω αν με θυμάσαι αλλά εγώ κρατώ στα χέρια μου το αποτύπωμά σου. Τη θυμόμουν, φυσικά τη θυμόμουν. Η κρατούμενη Γωγώ Παπαργυρίου 39 ετών, έγκλειστη 6 ετών, μια από τις γλυκύτερες φάτσες εκείνης της μάζωξης γύρω απ΄το τραπέζι. Κάντε κάτι, μου είπε η αδερφή της. Διαβάστε και κάντε κάτι, σας παρακαλεί. Όταν έφυγαν οι φοιτητές μου άνοιξα το γράμμα. Ήταν παχύ, πάνω από είκοσι σελίδες. Βροχή από λέξεις. Στη φυλακή έχεις χρόνο, ξέρετε πόσο φονικό είναι αυτό, οι διακοπές έχουν σκοτώσει πολύ κόσμο, φανταστείτε τα ισόβια. Άρχισα να διαβάζω περιμένοντας κάποιο δικό της αίτημα (ένα βιβλίο, μια εφημερίδα, ποιος ξέρει έλεγα, θα μπορώ να το βρω;) αλλά όχι. Ζητούσε βοήθεια για τη συγκρατούμενη της Κωνσταντίνα Σχίζα. «Έγκλειστη συνεχώς και χωρίς άδεια εξόδου επί 7,5 χρόνια», λέει. «Από τη πρώτη μέρα μου φώτισε τη ζωή», λέει η Γωγώ.

«Ευφυέστατη, πολυσπουδαγμένη, με αδαμάντινο χαρακτήρα (υπογραμμισμένο το αδαμάντινο, για να ξέρετε). Είναι αθώα», λέει. «Είχε δύο εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων και 15 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα. Μόνο αυτή καταδικάστηκε! Κανένας οικονομικός διευθυντής δεν είναι μέσα –ούτε ο αρμόδιος διαχείρισης κεφαλαίων. Η Κωνσταντίνα ζητούσε λυσσασμένα να ανοίξουν οι λογαριασμοί των υπαλλήλων της και οι δικοί της, να βρουν τη πορεία του χρήματος. Δεν έγινε καμιά έρευνα. Πήρε 17 καταδίκες σε μια μέρα, δεν πήρε ποτέ άδεια και τώρα που ετοιμάζεται να βγει, 17 νέες διώξεις ετοιμάζονται. Απελπίστηκε», λέει η Γωγώ. Κάποιος τη θέλει μέσα. Κάποιος ισχυρός τη θέλει ακυρωμένη. Η Κωνσταντίνα αγωνίστηκε σκληρά για το δίκιο της αλλά δεν μπορεί άλλο. Τις χαιρέτησε και σταμάτησε να τρώει. Δεν είναι απεργία πείνας, λέει η Γωγώ. Απλώς σταμάτησε να τρώει. Θα πεθάνει αλλά θα στείλει ένα σινιάλο στους ανθρώπους ότι δεν παρέδωσε την αξιοπρέπειά της. «Επιτέλους λευτερώθηκα κορίτσια», είπε. Είναι πάνω από 30 μέρες τώρα που δεν παίρνει τροφή. «Κάνε κάτι», παρακάλεσε η Γωγώ, «θα πεθάνει. Μην το κάνεις για μένα. Κάντο για σένα.»
 

Για μένα το κάνω Γωγώ. Μόνο που είναι λίγο. Λέξεις, λέξεις, κι άλλες λέξεις. Κι εγώ που τις νόμιζα πανίσχυρες τρώω κάθε τόσο μια χαστούκα απ΄την πραγματικότητα και προσγειώνομαι. Όχι δεν είναι πανίσχυρες. Αυτοί είναι. Και η Κωνσταντίνα αυτή τη στιγμή!

ΥΓ Δεν ξέρω αν η Κωνσταντίνα είναι ένοχη για όσα την κατηγορούν. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει αν δεν διαβάσει ολόκληρη τη δικογραφία της. Είναι αδύνατον όμως να μην ανοίξω το μπουκάλι με το γράμμα άμα φτάσει στην ακτή μου...

www.protagon.gr

16 χρόνια χωρίς το Μάνο..

Την εποχή που ο Χατζιδάκις αποκτά τεράστια φήμη, κυρίως γράφοντας μουσική για τον ελληνικό κινηματογράφο, η «Μυθολογία» έρχεται να ανατρέψει πολλά δεδομένα σε επίπεδο αισθητικής και να προτείνει ένα καινούργιο άκουσμα γεμάτο εκπλήξεις, σε ένα κοινό μάλλον απροετοίμαστο για κάτι τέτοιο. Αξίζει να δούμε πως περιγράφει ο ίδιος ο Χατζιδάκις τον απρόοπτο σχηματισμό μιας «Μυθολογίας» δυο χρόνια πριν την δικτατορία:
Σαν γνήσιος στρατηγός το ΄65 θέλησα να κάνω στην Ελλάδα μια επανάσταση. Αντί για τανκ, πήρα ένα παιδί έφηβο μελαχρινό και όμορφο απ την παιδική χορωδία των ανακτόρων και του είπα να τραγουδήσει.
Μου λέει: «για να τραγουδήσω χρειάζομαι καινούργιους ΜΥΘΟΥΣ».
Πολύ σωστά, σκέφθηκα.
Και με τον Γκάτσο αρχίσαμε να κατασκευάζουμε μύθους τον έναν μετά τον άλλο, με κοπέλες πού χαναν τα κλειδιά από τη Θήβα, με Ιρλανδούς και Ιουδαίους που ψάχναν στην έρημο για γάμους και χαρά, μ ευαίσθητους ληστές στην τελευταία τους στιγμή, μ ένα παιδί που σφάζει φίλους κι αδελφούς γιατί ποτέ κανείς δεν του δωσε την σημασία την πρέπουσα, με τον Ορέστη που έγινε πουλί στο δάσος για να ξεφύγει από τη μοίρα του, μ ένα παιδί που μοιαζε του Χριστού κι άλλα πολλά.
Κι ο ένας μύθος έμπαινε πάνω στον άλλο κι έγιναν τόσοι πολλοί και τόσοι δυνατοί που τρόμαξε το παιδί, τρόμαξε ο κόσμος, τρόμαξε και η εταιρία που θα έβγαζε τον δίσκο.
Όλοι τρομάξανε εκτός απ τον Γκάτσο κι εμένα που εξακολουθήσαμε με περισσότερο πάθος την κατασκευή και σύνθεση των μύθων, ξεχνώντας εντελώς την επανάσταση που είχα προγραμματίσει...

Ο «Μεγάλος Αιρετικός»..

16 χρόνια από τον θάνατο του Μάνου Χατζιδάκι και οι πράξεις του "μιλάνε" ακόμη.. 

Έδρασε, δηµιούργησε, παρενέβη, οργίστηκε. Ο Μάνος Χατζιδάκις υπήρξε... εικόνα απ' το µέλλον µε το έργο και την παρουσία του. Δεκαέξι χρόνια αύριο από τον θάνατό του, η Ελλάδα ψάχνει τον βηµατισµό της, ο πολιτισµός βρίσκεται σε αµηχανία, η δισκογραφία καταρρέει. Σήµερα, πολύ περισσότερο από ποτέ, λείπει η µατιά του «Μεγάλου Ερωτικού» και «Μεγάλου Αιρετικού» στα κοινωνικά θέµατα, η ενθάρρυνση και οι πρωτοβουλίες του για τη νέα δηµιουργία... Ο Μάνος Χατζιδάκις φρόντισε κατ' αρχάς την εξοικείωσή µας µε τον λόγο των ποιητών µε τον ίδιο τρόπο που το πέτυχε κι ο Μίκης Θεοδωράκης. Κι αν ο δεύτερος το διεκδικεί για πιο προφανείς λόγους, ο Χατζιδάκις, πέρα από την προσήλωση στο ποιητικό έργο του Νίκου Γκάτσου, γνώρισε κι άλλους ποιητές στο ευρύ κοινό (από τη Σαπφώ ώς τον Γιώργο Σαραντάρη κ.ά.).

Επίσης, επειδή ακριβώς είναι ο πρώτος που έγραψε συστηµατικά και µε πρωτότυπο τρόπο µουσική για σύγχρονα θεατρικά έργα άνοιξε τον δρόµο για κάτι ανάλογο. Ο «Γυάλινος Κόσµος» του Τένεσι Ουίλιαµς (1946) αλλά και ο «Ματωµένος Γάµος» του Λόρκα (1948) είναι έργα εµβληµατικά που έθεσαν θεµέλια για τη µουσική επένδυση του θεάτρου.

Ακόµη, ήταν ο πρώτος εκτός πεδίου ακαδηµαϊκών συνθετών που ανέλαβε τη µουσική επένδυση αρχαίων τραγωδιών, το 1950, µε ενθάρρυνση της Μαρίκας Κοτοπούλη η οποία ζήτησε απ' τον 25χρονο τότε µουσικό να γράψει για τον Αγαµέµνονα και τις Χοηφόρες στην Ορέστεια του Αισχύλου.

Μια ακόµη πλευρά είναι η µουσική του για τον κινηµατογράφο. Απ' τις ταινίες  της Φίνος Φιλµς  µέχρι την «Αλίκη στο Ναυτικό» ανέβασε τον µουσικό πήχυ ακόµη και στην πιο ποπ εκδοχή του µαζικού κινηµατογράφου, αναδεικνύοντας το είδος ως το πλέον δηµοφιλές και διαχρονικό και για τις επόµενες γενιές. 

«Μία στιγµή θυµάµαι, µέσα σε τόσες και τόσες µε τον Μάνο. Γράφαµε την Αθανασία, του έδωσα τους στίχους του Τσάµικου (που µου είχε δώσει την προηγούµενη µέρα ο Γκάτσος). Μέχρι να κάτσουµε στο µπαρ του στούντιο µε τον Νότη Μαυρουδή, είχε συνθέσει τη µουσική! Σε δέκα λεπτά. Μπήκαµε και ηχογραφήσαµε απευθείας», λέει στα «ΝΕΑ» ο Μανώλης Μητσιάς, ο οποίος συνεργάστηκε µε τον Χατζιδάκι στα «Της Γης το Χρυσάφι» (1971), «Αθανασία» (1976) και «Χειµωνιάτικος Ηλιος» (1987) και αποτέλεσε µέλος της ευρύτερης παρέας του «Φλόκα» (και του «Ζonars») που, όπως λέει στα «ΝΕΑ», «θύµιζε αρχαία Αθήνα».

«Το 1978 αποφυλακίστηκα απ' τον Κορυδαλλό για την υπόθεση της υποτιθέµενης δολοφονίας της πρώην γυναίκας µου», θυµάται ο Δηµήτρης Πουλικάκος. «Πήγα στο Τρίτο Πρόγραµµα και πρότεινα εκποµπή στον Μάνο Χατζιδάκι. Είχα κάνει ραδιόφωνο νωρίτερα, στο Δεύτερο Πρόγραµµα. Δέχθηκε αµέσως και για να µη µε απολύσει, µάλλον του άρεσα ως ραδιοφωνικός Θείος Νώντας. Μάλιστα, µου εξέφρασε τον θαυµασµό του για τις εκποµπές µου, για τις οποίες δέχθηκε και κριτική για την επιλογή του από µερίδα του Τύπου και για το ξένο ρεπερτόριο που έβαζα. Τον ήξερα απ' το '60. Είχε κότσια, πράγµα που δεν µπορώ να πως για άλλους που παριστάνουν τους λεβεντόµαγκες».

www.tanea.gr

Ο Καββαδίας ....ταξιδεύει

   


Έκθεση - αφιέρωμα στον ποιητή Νίκο Καββαδία με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννησή του οργανώνει το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού στις Εστίες και τα Παραρτήματά του. Το αφιέρωμα θα ξεκινήσει από την Τεργέστη, στις 18 Ιουνίου, με συναυλία του μουσικού συνόλου «Πήγασος» από τη Λουμπλιάνα της Σλοβενίας και παρουσίαση του έργου του ποιητή. Είναι η πρώτη φορά που ο Νίκος Καββαδίας παρουσιάζεται στην ιταλική γλώσσα. Στην έκθεση προβάλλεται και το ντοκυμαντέρ Με τα μάτια στραμένα στη στεριά της Κατερίνας Πατρώνη.

Το αφιέρωμα στον Ν. Καββαδία προγραμματίζεται να παρουσιαστεί σε πόλεις της Ιταλίας, σε Παραρτήματα (Βερολίνο, Οδησσό, Αλεξάνδρεια) και Εστίες του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού (Βελιγράδι, Σόφια, Βουκουρέστι, Τίρανα) στις αντίστοιχες γλώσσας σε μια προσπάθεια του ΕΙΠ να καταστεί το έργο του ποιητή κτήμα του κοινού κάθε χώρας.


Η έκθεση επιχειρεί να γνωρίσει στο κοινό της Ιταλίας τον ποιητή Νίκο Καββαδία (1910- 1975). Στη λογοτεχνική ιστορία της Ελλάδας ο Καββαδίας είναι ο ποιητής των θαλασσών, του ατελέσφορου έρωτα αλλά και του πρωτόγνωρου εκείνου ήθους που πηγάζει από τις σχέσεις ανάμεσα σε ναυτικούς και γυναίκες των λιμανιών, σε ανθρώπους με διαφορετική πολιτισμική προέλευση.

Ένας σύγχρονος Οδυσσέας. Με μοναδική διαφορά ότι ο Καββαδίας δεν ονειρεύτηκε ποτέ την επιστροφή στη στεριά, δεν αναζήτησε την Ιθάκη του. Αντίθετα, πόθησε να ταφεί «σε κάποια θάλασσα βαθιά στις μακρινές Ινδίες» κάτι που δεν πραγματοποιήθηκε και άφησε την τελευταία του πνοή στη στεριά. Ο μαρκονιστής των φορτηγών πλοίων, ποιητής και συγγραφέας της περιπλάνησης, εραστής της θάλασσας, των λιμανιών και των γυναικών που συχνάζουν εκεί, ο φίλος και ο αδελφός με τους ναύτες των καραβιών, δεν ανήκει στους ποιητές εκείνους που ύμνησαν την Ελλάδα, τα τοπία, την ιστορία, τους ανθρώπους της χώρας του. Δεν περιγράφει τις συνθήκες της εποχής (1930-1970) της πατρίδας του, εκτός από 2-3 ποιήματα κι αυτά εκτός των ποιητικών του συλλογών.

Δεν θα τον βρει κανείς στο Αιγαίο πέλαγος ή σε κάποιο ελληνικό νησί. Ο Καββαδίας κινείται συνεχώς. Είναι κάπου ανάμεσα στο Περού και την Άπω Ανατολή, στην Αφρική και στη Δυτική Ευρώπη. Αντιμέτωπος με τα στοιχεία της φύσης, τους ανθρώπους του κόσμου, τους πόθους και τα όνειρά εκείνων που πατρίδα τους είναι το καράβι, ανάμεσα σε ουρανό και θάλασσα και ξενιτιά το στεριανό λιμάνι.

Ο λόγος του, ένα βιωματικό ποιητικό υλικό με σαφή θεατρικότητα, διακρίνεται για τον διεθνή, κοσμοπολίτικο, χαρακτήρα του και τις πολυπολιτισμικές επιρροές του. Στους στίχους του θα βρει κανείς αναφορές στις ελαιογραφίες του Γκόγια, τις φιγούρες του Μοντιλιάνι, πίνακες του Τζιορτζόνε αλλά και ολόκληρα ποιήματα αφιερωμένα στο Λόρκα και στον Τσε Γκεβάρα.

Στην έκθεση Νίκος Καββαδίας: ο ποιητής των θαλασσών και του ανεκπλήρωτου έρωτα 100 χρόνια από τη γέννησή του υπάρχουν σκηνές από τη ζωή και τα ταξίδια του Ν. Καββαδία, φωτογραφίες με πρόσωπα και λιμάνια που παραπέμπουν στο λόγο του ποιητή. Ανάμεσά τους παρεμβάλλονται ποιήματα και κείμενα- όλα μεταφρασμένα στην ιταλική γλώσσα- σε μια προσπάθεια να προσεγγίσει ο επισκέπτης την ποίηση του Μαραμπού (υποκοριστικό που προσέδωσαν στον ποιητή οι φίλοι του από τον τίτλο του ομώνυμου ποιήματος)

Την έκθεση συμπληρώνουν βιογραφικά στοιχεία, χρονολόγιο, εργογραφία και μια συλλογή με όλες τις εκδόσεις που κυκλοφορούν στην Ελλάδα -έργα του Νίκου Καββαδία, (εκδόσεις 'Aγρα), μελέτες για το έργο του, οπτικοασκουστικό υλικό με ερμηνείες μελοποιημένων ποιημάτων. Στο χώρο της έκθεσης προβάλλεται το ντοκυμαντέρ της Κατερίνας Πατρώνη Με τα μάτια στραμένα στη στεριά που είναι εμπνευσμένο από το έργο του Νίκου Καββαδία και παρουσιάζει τη ζωή των ναυτικών στο καράβι. ( Δείτε το πρόγραμμα)

  


Διάρκεια: 18 Ιουνίου- 18 Ιουλίου 2010
Αίθουσα FILOXENIA VIA MAZZINI 3, TRIESTE
καθημερινά 5-9 μ.μ. ΟΡΓΑΝΩΣΗ : Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού σε συνεργασία με το Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Τεργέστης και την Ελληνική Κοινότητα της Τεργέστης.

Η τιμωρία..

Concierto Iberico..

Η Εύα Φάμπα συμπράττει με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου της Αθήνας παρουσιάζοντας την παγκόσμια πρώτη των έργων "Ρεματιές - χορός Συρτάκι" (από την Ελληνική Σουίτα) του Δημήτρη Φάμπα σε ενορχήστρωση του ταλαντούχου συνθέτη Νίκου Χαριζάνου.

Στο πρόγραμμα επίσης περιλαμβάνεται η πρώτη πανελλήνια παρουσίαση  του Κονσέρτου IBERICO του F. MORENO TORROBA για 4 κιθάρες και ορχήστρα με σολίστ τους Εύα Φάμπα, Άγγελο Αγκυρανόπουλο, Κώστα Τσερεγώφ και Κώστα Κυρολύτη, καθώς και το κονσέρτο Antiliano του Cordero και το κονσέρτο για 2 κιθάρες και τσέμπαλο του Vivaldi. Μαέστρος είναι ο Μιχάλης Οικονόμου.

Μια πολύ σπουδαία συναυλία για την κιθάρα και τους κιθαρίστες και όλους τους φιλόμουσους.

Κυριακή 20 Ιουνίου ώρα 8.30μμ

Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, Αθήνα

Με ελεύθερη είσοδο..

Μεγάλο Γράμμα..

Πρέπει να σου μιλήσω...
Δίχως σκιάδι στα μάτια,

δίχως μάτια που ν' απαντούν στον πρωινό σου χαιρετισμό,
μέναμε όρθιοι όταν
ο ήλιος πυρπολούσε βράχια, βλέφαρα, καρδιές,
όταν μες στη βροχή τη νύχτα ξεκλέβαμε μια μακρυνή μουσική,
κι όμως με το μάγουλο πάντα μες στη ζεστή σας παλάμη,
ακόμα κι όταν την τραβούσατε μακρυά,
ακόμα κι όταν καν δεν την απλώνατε,
ακόμα κι όταν λέγαμε:
Καλύτερα έτσι,
καλύτερα!..
Κανείς ποτέ δε μπόρεσε να μας αποστερήση
την παλάμη αυτή...

Μα τώρα το καλοκαίρι μπήκε μέσα
στο καλύβι μας.
Ίσως να ήρθε ξαφνικά.
Ίσως να πέρασε το φράxτη
όταν εμείς βρισκόμαστε στο πλοίο
και πώς να δης εκεί τα xόρτα που κιτρίνισαν...
Όμως ήρθε...
Οι σκιές σκληράνανε μαζί με το κριθάρι.
Κ' οι πέτρες κάτω στο ποτάμι καίνε.
Δε μπορείς άλλο να ρωτάς τον άνεμο...
Όταν γλυκαίνουν τα σταφύλια,
το αύριο πηδάει πίσω απ'τη μάντρα τ' αμπελιού και φεύγει.
Οι σκιές σκληράνανε.
Οι λέξεις τεντώσανε και τρίζουν.
Απαιτούν να ειπωθούν...

Θα σου μιλήσω μπροστά στο πέλαγος
κ' η φωνή μου θα σε φτάση...

...Αλήθεια, έχεις σκεφτή ποτέ,
τι 'ναι για μας αυτή η μακρυνή ομιλία;

Φυσικά, δεν ξέρεις το πόσο σ' αγαπώ.
Ίσως καμμιά φορά να συλλογιέσαι:
...Μα ναι.., Θάπρεπε!..
Ίσως καμμιά φορά να λες..-
μα τι να λες;..
Ένα κλωνί της σκέψης σου δεν μπορώ να πιάσω...
Οι καθημερινές φροντίδες, λέει...
Η ζωή με τις απαιτήσεις της, λέει...
Άλλωστε δεν είναι εκείνη που φαντάζεσαι...
Μα ποιος είπε πως εγώ φαντάζομαι;
Εγώ ξ έ ρ ω!..

(απόσπασμα)
Τίτος Πατρίκιος

Θέλω πίσω τη δραχμή μου..

της Δώρας Παυλίδου «Με το ευρώ καλύτερα». Έτσι έλεγε ένα τηλεοπτικό σποτ  με τον Σπύρο Παπαδόπουλο στις αρχές του 2000. Και πείστηκα.  Και μπερδεύτηκα και με πήρε και με σήκωσε το τρενάκι τ ης Ευρώπης... Τις πρώτες μέρες ήταν καλά˙ νέο νόμισμα  στις τσέπες, κολλαριστό, φτιαχνόμουν καθημερινά που ήμουν  παρούσα σε αυτή την πολύ σημαντική ιστορική αλλαγή.  Μέχρι που ήρθαν τα πρώτα σύννεφα: Όλο και περισσότερος μήνας έμενε στο τέλος των χρημάτων.  Και έλεγα «Μπα, εγώ φταίω που είμαι σπάταλη, δε βαριέσαι,  μια ζωή την έχουμε κτλ». Και «Στείλε ρε μαμά λεφτά, όχι  δεν παίρνω ναρκωτικά απλώς βγαίνω πολύ και δεν «βγαίνω»,  τι να κάνω τώρα; Θες να χρωστάω σε ξένους ή σε σένα;»  Και πέρασε ο καιρός... Και η ιστορία επαναλαμβάνεται. Μόνο που στη θέση μου  βρίσκεται η Ελλαδίτσα μας (σε παλιότερα κείμενά μου είναι  καταχωρημένη ως Ελλαδάρα) και στη θέση της μαμάς η Μέρκελ.  Και ούτε στον εχθρό μου τέτοια μάνα... Όμως, κάτι τέτοιες στιγμές νοσταλγώ τη δραχμούλα μου...  Τη θέλω πίσω, μέσα στο πορτοφόλι μου, πώς το λένε;  Μαζί της χάθηκε και η φωνή μου! Αγόραζα το φιξ σαντουιτσάκι  μου 500 δραχμές και τώρα το παίρνω 5 ευρώ (1700 δραχμές)  και πληρώνω, παίρνω τα ρέστα μου και δεν του μπήγω  μια φωνή! «Γιατί, αγάπη μου; Μου τριπλασίασαν τον  μισθό και μου τριπλασίασες το σάντουιτς;» Τη θέλω πίσω τη δραχμούλα... Όπως τότε που ήμασταν χουβαρντάδες και κερνούσαμε.  Όχι όπως τώρα που την ώρα του λογαριασμού, τα «αγόρια»  πηγαίνουν στην τουαλέτα και όταν γυρίζουν, κοιτούν την  απόδειξη και πληρώνουν τα δικά τους... Όπως Ευρώπη... Όπως τότε που τα ζωγραφίζαμε: «Δημήτρη, σ’ αγαπάωωωω»,  «Λιόπη+Ρία=FFF», «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, το ίδιο Συνδικάτο» ή απλές  μουντζούρες που έκρυβαν κάποιο τηλεφωνικό αριθμό που δεν χωρούσε αλλού... Όπως τότε που, ακολουθώντας τη συμβουλή ενός σοφού  «Μόνο κοιτώντας χαμηλά βρίσκεις τον πραγματικό θησαυρό»  είχα βρει μέχρι και πεντοχίλιαρο! Μετέφρασα λίγο διαφορετικά  το δίδαγμα του σοφού αλλά πάλι μια μικρή περιουσία τσέπωσα!  Τώρα πού να χάσεις ευρώ; Κάνεις όπισθεν την ίδια διαδρομή  και αν δεν τα βρεις, τα κλέβεις αυτά που σου λείπουν! Όπως τότε που η δραχμή γινόταν τραγούδια «Τέρμα  τα δίφραγκα», «Γιατί τα πεντοχίλιαρα δεν ‘γίναν πετσετάκια».  Δεν εμπνέει το ευρώ... Όπως τότε που μετά από ένα ερωτικό καβγά, τσαλακώναμε  τα πεντοχίλιαρα, τα πετούσαμε στα μούτρα του και φεύγαμε  κλείνοντας πίσω μας την πόρτα (Γεια σου ρε Παύλο!). Τώρα,  αν τύχει και κάνουμε αυτή την θαρραλέα πράξη, πάμε πίσω έρπειν, τα μαζεύουμε, τα ισιώνουμε και με την υπερηφάνεια  στα γόνατα, αποχωρούμε. Όπως τότε που μαθαίναμε για μια μοναχική κυρία που πέθανε  μόνη και φτωχή και μετά από έρευνα στο στρώμα, έβρισκαν  ντάνες τα πεντοχίλιαρα! Χρόνια έχω να ακούσω τέτοια ιστορία.  Ή τελείωσαν οι γιαγιούλες (δεν «παίζει» αυτό, στον Αυτιά  είναι όλες κάθε πρωί) ή τελείωσαν τα «ευρά»... Όπως τότε που σχεδόν σε κάθε μαγαζί, έβλεπες συλλογές  από χαρτονομίσματα: το πεντακοσάρικο, το χιλιάρικο,  το δεκαχίλιαρο που δεν το χαρήκαμε για πολύ... Σε περίοπτη θέση, μέσα σε κορνίζες... Ήμασταν περήφανοι για τη δραχμή μας. Μας ξελάσπωνε πάντα.  Και εμείς την πουλήσαμε. Ακριβά όπως αποδείχτηκε... www.protagon.gr