Wednesday, August 24, 2011

112η επέτειος γέννησης του Jorge Luis Borges

Jorge Luis Borges: 112η επέτειος γέννησης και η Google αφιερώνει


"...γύριζαν πάνω απ'το κεφάλι μας οι μεγάλες μέρες κι οι μεγάλες νύχτες ενός νικηφόρου πολέμου. Στον αέρα που εισπνέαμε υπήρχε μια αίσθηση σχεδόν ερωτική. Νιώθαμε στο αίμα μας έναν παλμό και μια ανάταση, θαρρείς και ξαφνικά είχε ζυγώσει η θάλασσα. Τα πάντα, εκείνα τα χρόνια, ήταν διαφορετικά΄ είχαν τη γεύση του ονείρου. (Εγώ, βέβαια, ποτέ δεν υπήρξα απόλυτα ευτυχής, αλλά είναι γνωστό ότι η δυστυχία θέλει χαμένους παραδείσους). Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην ονειρεύεται για τον εαυτό του την πληρότητα, το σύνολο δηλαδή των εμπειριών που μπορεί να αποκτήσει ένας άνθρωπος΄ δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη φοβάται ότι κάποτε θα τον εξαπατήσει ένα μέρος αυτής της άπειρης κληρονομιάς. Κι ωατόσο η γενιά μου τ'απέκτησε όλα, γιατί πρώτα της δόθηκε η δόξα, κι ύστερα η ήττα".
Απόσπασμα από Το Άλεφ 


Jorge Luis Borges ή στα Ελληνικά, Χόρχε Λουίς Μπόρχες: Συγγραφέας, ποιητής, κριτικός από την Αργεντινή, γνωστός για τα φανταστικά διηγήματά του και τα δοκίμια φαντασίας.

"Μυθοπλασίες", "Το βιβλίο των Φανταστικών Όντων" είναι κάποια απο τα γνωστά του βιβλία. Το σημερινό doodle της Google είναι εμπνευσμένο από τα γραπτά του και με τον τρόπο αυτό τιμάται ο συγγραφέας και τα 112 χρόνια από τη γέννησή του καθώς θεωρείται μία από τις σημαντικότερες λογοτεχνικές μορφές του 20ού αιώνα.

Γεννημένος στις 24 Αυγούστου 1899 στο Μπουένος Άιρες ο συγγραφέας ποιητής, δοκιμιογράφος και συγγραφέας μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, αν και ισπανικά ήταν η γλώσσα της λογοτεχνίας του.

Εκτός από τα διηγήματά του για τα οποία είναι περισσότερο γνωστός, ο Μπόρχες έγραψε επίσης ποίηση, δοκίμια, διάφορα σενάρια, και σημαντικό όγκο λογοτεχνικής κριτικής, προλόγους και βιβλιοκριτικές, επιμελήθηκε πολλές ανθολογίες, και μετέφρασε στα ισπανικά πολλά έργα από αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά (ακόμη και από αρχαία αγγλικά και αρχαία σκανδιναβικά). Το γεγονός ότι τυφλώθηκε (όπως και ο πατέρας του, ενώ ήταν ενήλικας) επηρέασε πολύ τα μετέπειτα γραπτά του.

Μη μπορώντας να διαβάσει και να γράψει (δεν έμαθε ποτέ του το Σύστημα Μπράιγ), εξαρτιόταν από τη μητέρα του, με την οποία είχε πάντοτε στενή σχέση και η οποία άρχισε να δουλεύει ως προσωπική του γραμματέας.

Ιδιαίτερη θέση στα πνευματικά του ενδιαφέροντα έχουν στοιχεία από τη μυθολογία, τα μαθηματικά, τη θεολογία, τη φιλοσοφία και, ως προσωποποίηση αυτών, η αίσθηση του Μπόρχες για τη λογοτεχνία ως ψυχαγωγία — όλα αυτά ο συγγραφέας τα μεταχειρίζεται άλλοτε ως παιγνίδι και άλλοτε τα βλέπει πολύ σοβαρά.

Πολλές από τις πιο γνωστές του ιστορίες αφορούν τη φύση του χρόνου, το άπειρο, καθρέφτες, λαβύρινθους, την πραγματικότητα και την ταυτότητα. Μερικές ιστορίες επικεντρώνονται σε φανταστικές ιδέες, όπως μια βιβλιοθήκη η οποία περιλαμβάνει όλα τα πιθανά κείμενα 410 σελίδων ("Η βιβλιοθήκη της Βαβέλ"), κάποιος που δεν ξεχνάει τίποτα απολύτως ("Φούνες ο μνημονικός"), μία οπή μέσα από την οποία μπορεί κανείς να δει τα πάντα στο σύμπαν ("Το άλεφ"), και ένα έτος στάσιμο που δίνεται σε κάποιον που στέκεται μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα ("Το μυστικό θαύμα"). Ο ίδιος Μπόρχες αφηγήθηκε αρκετά ρεαλιστικές ιστορίες της ζωής στη Νότια Αμερική, ιστορίες που αναφέρονταν σε λαϊκούς ήρωες, μάγκες το δρόμου, στρατιώτες, γκάουτσο, ντετέκτιβ, ιστορικές φυσιογνωμίες. Ανέμιξε το πραγματικό με το φανταστικό, και σε μερικές περιπτώσεις, κυρίως στα πρώτα του κείμενα, αυτές οι αναμίξεις δεν απείχαν πολύ από κάποιου είδους απάτη ή παραποίηση της πραγματικότητας.

Αν και πασίγνωστος τουλάχιστον από τα τέλη της δεκαετίας του 1960, στον Μπόρχες δεν δόθηκε ποτέ το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Κυρίως περί τα τέλη της δεκαετίας του '80, όταν ο Μπόρχες είχε ήδη γεράσει και η υγεία του είχε αρχίσει να φθίνει, αυτή η μη απονομή στον Μπόρχες ήταν εμφανής παράλειψη. Εικάζεται ότι το βραβείο δεν απονεμήθηκε ποτέ στον Μπόρχες λόγω της σιωπηλής στήριξής του ή έστω απροθυμίας του να καταδικάσει τις στρατιωτικές δικτατορίες σε Αργεντινή, Χιλή, Ουρουγουάη και αλλού.

Έχει πει:

-Είναι άσκοπο να γράφει κανείς τεράστια βιβλία αναπτύσσοντας σε 500 σελίδες μια ιδέα που μπορεί κάλλιστα να αποδοθεί σε πέντε λεπτά κουβέντας. Είναι προτιμότερο να προσποιείσαι ότι αυτά τα βιβλία ήδη υπάρχουν και να κάνεις μια σύνοψη ή κάποια σχόλια.

- Η ζωή είναι ένα όνειρο που βλέπει ο Θεός.

- Όπως όλοι οι συγγραφείς, μετρούσε την επιτυχία των συναδέλφων του με βάση αυτά που είχαν κάνει, ενώ ζητούσε να κρίνουν τον ίδιο από τα οράματα και τα σχέδιά του.

- Η Ποίηση θυμάται ότι ήταν μια προφορική τέχνη, προτού γίνει γραπτή τέχνη.

-   Ο χρόνος είναι η τίγρη που με καταβροχθίζει, αλλά εγώ είμαι η τίγρη.

-     Το πρωτότυπο δεν είναι ποτέ πιστό στη μετάφραση.

-    Δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζω αν τα γεγονότα που θα σας διηγηθώ είναι τα αίτια ή τα αποτελέσματα.

-  Στη Βίβλο υπάρχουν εικόνες, μύθοι, μια θρησκεία, μόνο πού δεν υπάρχει σκέψη, στοχασμός. Είναι οι Έλληνες πού πρώτοι άρχισαν πραγματικά να στοχάζονται, οι πρώτοι πού δημιούργησαν ένα εξελιγμένο αστικό πολιτισμό.

-   Το γράψιμο δεν είναι τίποτε άλλο από ένα κατευθυνόμενο όνειρο.



ΠΗΓΉ wikipedia

No comments: