Υποχρέωση αμφιβολίας..

Γράφει ο Χρήστος Μαχαίρας

Η ΑΠΟΣΤΑΣΗ ανάμεσα σε έναν τρομοκράτη κι έναν κατηγορούμενο για τρομοκρατική δράση είναι όλη κι όλη μία λέξη: «φερόμενος». Πόσο κοστίζει, άραγε, να τη χρησιμοποιήσεις; Και όμως. Ο κόσμος των media στην Ελλάδα -ή, για να μη γενικεύουμε, μία καθόλου ευκαταφρόνητη αριθμητικά μερίδα του- αρνείται συστηματικά να αναγνωρίσει στους όποιους συλληφθέντες αυτό το ύστατο προνόμιο. Εκδίδει, έτσι, προκαταβολικά αποφάσεις, δημιουργεί ατμόσφαιρα, καταργεί το (θεμελιώδες δημοσιογραφικά) δικαίωμα στην αμφιβολία.

ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ θεωρούν ότι η αβασάνιστη διασπορά χαρακτηρισμών και η -ελαφρά τη καρδία- απόδοση ιδιοτήτων οφείλεται στην «ταύτιση» των δημοσιογράφων με τις «πηγές» τους. Για να μη χάνουμε μάλιστα και το θεωρητικό του πράγματος -τι δημοσιογράφοι θα ήμασταν, άλλωστε- το φαινόμενο αποδίδεται και στον ολοένα εντεινόμενο ανταγωνισμό στον χώρο του Τύπου, ο οποίος υποτίθεται ευνοεί την «αμάσητη» πληροφορία και ενθαρρύνει την αδιασταύρωτη παραδοχή.

ΓΙΑ ΝΑ ΒΑΛΟΥΜΕ τα πράγματα σε μια σειρά, το θέμα δεν είναι να ενοχοποιήσουμε τις «πηγές» ή να δαιμονοποιήσουμε την επαφή μαζί τους. Επειδή, μάλιστα, σε περιόδους όπως αυτή που διανύουμε, επανέρχεται στο προσκήνιο η γνωστή συζήτηση για την πατρότητα του υλικού που βλέπει το φως της δημοσιότητας, ελάχιστα ενδιαφέρει ο... χαρακτήρας, το «ποιόν» ή η επαγγελματική ιδιότητα όσων διακινούν πληροφορίες. Οποιος θέλει να κάνει ρεπορτάζ, να καταγράψει δηλαδή τα γεγονότα, αλλά και να ανασύρει στην επιφάνεια πτυχές που παραμένουν στο σκοτάδι, δεν διαλέγεται, προφανώς, μόνο με μέλη του Ερυθρού Σταυρού και εκπροσώπους ανθρωπιστικών οργανώσεων, αλλά ακόμα και με πρόσωπα που, υπό κανονικές συνθήκες, δεν βάζεις με τίποτα στο σπίτι σου.

ΥΠΑΡΧΕΙ, ΩΣΤΟΣΟ, πάντοτε, μία «κόκκινη γραμμή»: ο δημοσιογράφος για να μην καταντήσει «φερόμενος», αλλά για να παραμείνει πραγματικός δημοσιογράφος, δεν μπορεί να λειτουργεί ούτε ως γραμματοκομιστής ούτε ως ιμάντας μεταβίβασης αλλότριων βεβαιοτήτων, ακόμα κι αν αυτές είναι καλοπροαίρετες. Οφείλει, βεβαίως, να τις καταγράφει. Εχει, όμως, την παράλληλη υποχρέωση να αμφιβάλλει διαρκώς για όσα του εμπιστεύονται, να μην αποδέχεται απριόρι την αξιοπιστία τους, να κρατά αποστάσεις...

Οι βετεράνοι του κλάδου επιμένουν ότι εύπιστος δημοσιογράφος είναι ο τελειωμένος δημοσιογράφος. Αν και οι εξελίξεις δεν τους επιβεβαιώνουν, καθώς στις μέρες μας η «ευπιστία» πιάνει εξαιρετικές τιμές, η υποχρέωση αμφιβολίας θα δίνει πάντα ψυχή -και για πολλούς νόημα- στην ίδια τη δημοσιογραφία...

www.ethnos.gr