Τα μαύρα χάλια της γερμανικής οικονομίας

του Γιώργου Δελαστίκ

Αλήθεια, σε τι κατάσταση βρίσκεται σήμερα η οικονομία της Γερμανίας, η οποία με τόση σφοδρότητα επικρίνει τα χάλια της ελληνικής οικονομίας; Το ερώτημα γεννιέται όχι μόνο ως αντίδραση στην καταιγίδα των προκλητικών, προσβλητικών ή επαίσχυντων δηλώσεων και δημοσιευμάτων κατά της Ελλάδας, προερχόμενων από τη Γερμανία, αλλά και ως απόρροια μιας απλής σκέψης: Είναι, άραγε, δυνατό ολόκληρη η ΕΕ και η Ευρωζώνη να πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και η ηγεμονική δύναμη της Γηραιάς Ηπείρου να βρίσκεται σε άριστη κατάσταση; Μήπως αυτή η γερμανική επιθετικότητα όχι μόνο εναντίον της χώρας μας, αλλά και όλων των χωρών της Μεσογείου, οφείλεται στον εκνευρισμό που προκαλούν στο Βερολίνο δυσμενείς εξελίξεις στην οικονομία του ίδιου του Ράιχ;

Τα νούμερα, πάντως, της γερμανικής οικονομίας δεν είναι καθόλου καλά. Για να είμαστε ακριβείς, είναι πανάθλια!

Την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε το ύψος –μάλλον το… βάθος!– της μείωσης του ΑΕΠ της Γερμανίας κατά το 2009. Επιβεβαιώθηκαν οι πιο απαισιόδοξες προβλέψεις: το γερμανικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά… 5%! Ποσοστό πρωτοφανές από την ίδρυση της Ομοσπονδιακής Γερμανίας εδώ και εξήντα χρόνια, από το 1949.

Ειρήσθω εν παρόδω, αν ακούσετε ή διαβάσετε ότι η κατά 4,8% περσινή μείωση του ΑΕΠ της Βρετανίας αποτελεί και εκεί τη μεγαλύτερη μεταπολεμική πτώση του βρετανικού ΑΕΠ, προσέξτε μην παραπλανηθείτε. Αυτοί που το λένε ή το γράφουν εννοούν όχι το Δεύτερο, αλλά τον… Πρώτο (!) Παγκόσμιο Πόλεμο. Από το… 1921 είχε να μειωθεί τόσο πολύ το ΑΕΠ της Γηραιάς Αλβιώνος.Μόνο πέντε φορές είχε μειωθεί το γερμανικό ΑΕΠ αυτή την εξηκονταετία, με μέγιστη πτώση 0,9% κατά τη μεγάλη πετρελαϊκή κρίση του 1975. Είχε να μειωθεί κατά 5% από το… 1932, τότε που η οικονομική κρίση της Γερμανίας οδήγησε στην άνοδο στην εξουσία του Χίτλερ!

Έλλειμμα και χρέος

Το θέμα μας όμως είναι η Γερμανία. Είναι να απορεί κανείς, πάντως, με την άνεση του Βερολίνου να απαιτεί από τη «χαλαρή» Ελλάδα να μειώσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού της κάτω από το όριο του 3% μέσα σε μία μόλις τριετία. Δεν φροντίζουν καλύτερα οι Γερμανοί πρώτα τα του οίκου τους;

Τους αξίζουν, βεβαίως, συγχαρητήρια για το ότι συγκράτησαν το έλλειμμά τους στο 2,9% κατά το 2009, αλλά τους φαίνεται πολύ φυσιολογικό που η ίδια η κυβέρνηση Μέρκελ ανακοίνωσε ήδη ότι φέτος το έλλειμμα θα… διπλασιαστεί και θα κυμανθεί γύρω στο 6%; Δεν ανησυχούν καθόλου γι’ αυτό; Θεωρούν, δηλαδή, ότι αυτοί κινούνται στη σωστή κατεύθυνση;

Δεν είναι όμως μόνο το έλλειμμα της Γερμανίας. Κάθε άλλο παρά άριστες είναι οι επιδόσεις της και στον τομέα του δημόσιου χρέους. Δικαιολογημένα το Βερολίνο αποφεύγει κάθε αναφορά στο δείκτη του 60% του ΑΕΠ που είναι το ανώτατο επιτρεπτό όριο που έχει επιβάλει το Μάαστριχτ. Από 66% του ΑΕΠ που ήταν το χρέος της Γερμανίας το 2008, θα εκτιναχθεί στο 77% φέτος, ενώ κατά την Κομισιόν θα συνεχίσει την ανοδική πορεία του και του χρόνου, ξεπερνώντας το 80%.

Δεν είμαστε, φυσικά, ανόητοι για να συγκρίνουμε τη γερμανική με την ελληνική οικονομία. Σε μια παγκόσμια συγκυρία όμως, όπου ακόμη και η πανίσχυρη γερμανική οικονομία πάει κατά διαόλου, όπως αποδεικνύουν τα στοιχεία, είναι άραγε τόσο εύκολο και αυτονόητο ότι μια τόσο αδύναμη οικονομία όπως η ελληνική μπορεί να σημειώσει θεαματική βελτίωση και να λύσει θεμελιώδη δομικά της προβλήματα;

Οι τράπεζες βουλιάζουν

Σε δεινή θέση φαίνεται πως έχει περιέλθει και το γερμανικό τραπεζικό σύστημα. Οι συνήθως σοβαροί και μετρημένοι Γερμανοί τραπεζίτες, με τον έμφυτο συντηρητισμό, παρασύρθηκαν από τα αγγλοαμερικανικά «λαμόγια» του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος σε τυχοδιωκτικά παιχνίδια χρηματιστηριακού τζόγου που τους στοίχισαν απώλειες εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ. Έτσι τώρα, αντί να χτυπούν το δικό τους κεφάλι στον τοίχο, κοιτάζουν γύρω ψάχνοντας να δουν πού μπορούν να φορτώσουν τις ευθύνες και διαπιστώνουν δήθεν ότι ασήμαντες χώρες, όπως η Ελλάδα, συνιστούν «απειλή για την ισχύ ή και την ύπαρξη του ευρώ».

Πρόκειται για ανοησίες από πάσης απόψεως – πολιτικής και οικονομικής. Οι αριθμοί είναι καταλυτικοί.

Τα 38 δις όμως αποτελούν μόλις το 1,8% του ποσού των 2,2 τρις. Ακόμη κι αν, υποθετικά, χρεοκοπούσε η Ελλάδα και έχαναν τα λεφτά τους οι Γερμανοί πιστωτές μας, υπάρχει σοβαρός άνθρωπος που να ισχυρίζεται λογικά ότι θα… κλόνιζε το γερμανικό τραπεζικό σύστημα η απώλεια του 1,8% των δανείων που έχει χορηγήσει; Ούτε ως ανέκδοτο δεν μπορεί να ειπωθεί κάτι τέτοιο.Βάσει στοιχείων της γερμανικής εφημερίδας Die Zeit, οι γερμανικές τράπεζες έχουν δανείσει στην Ευρώπη το απίστευτο ποσό των 2,2 τρις ευρώ. Εξ αυτών, πάντα κατά την ίδια γερμανική εφημερίδα, 237 δις στην Ισπανία, 202 δις στην Ιταλία, 183 δις στην Ιρλανδία και μόλις 38 δις ευρώ στην Ελλάδα.

Αντιθέτως, μια απλή πρόσθεση δείχνει αμέσως ότι το 30% των γερμανικών δανείων έχει δοθεί στην Ισπανία, την Ιταλία και την Ιρλανδία, πράγμα που σημαίνει ότι αν αυτές οι χώρες δεν πληρώσουν, τότε όντως οι γερμανικές τράπεζες θα βουλιάξουν.

Για να συνετίσουν τη Μαδρίτη και τη Ρώμη, οι Γερμανοί, λοιπόν, έχουν κάνει την Αθήνα «ευρω-πειραματόζωο» και τη χτυπούν ανελέητα – πολύ περισσότερο από το αυτοτελές ενδιαφέρον τους για την όποια ζημία μπορεί να τους κάνει η όντως ασθενής ελληνική οικονομία.

Το ένοχο μυστικό

Δεν φταίνε όμως μόνο οι πραγματικοί ή οι κατά φαντασίαν ξένοι κακοπληρωτές για τα δεινά του γερμανικού τραπεζικού συστήματος. Το ένοχο μυστικό της χώρας είναι ότι η τυχοδιωκτική κακοδιαχείριση των κρατικών τραπεζών (των επτά κρατιδιακών τραπεζών – Landesbanken) συνιστά την αιτία απώλειας εκατοντάδων δις ευρώ σε ζημίες που πλήρωσαν οι Γερμανοί φορολογούμενοι.

Οι κρατιδιακές τράπεζες έχουν φτιαχτεί για να δίνουν κυρίως δάνεια στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούν θεμελιώδες στοιχείο της θαυμαστής γερμανικής οικονομίας. Όντως έχουν χορηγήσει περισσότερα επαγγελματικά δάνεια από όσα έχουν χορηγήσει όλες μαζί οι εμπορικές τράπεζες.

Κατά τη διάρκεια όμως της υπερδεκαετούς χρηματοπιστωτικής παραφροσύνης, οι κρατιδιακές γερμανικές τράπεζες άρχισαν να αγοράζουν ξένες τράπεζες, να κατέχουν υποκαταστήματα σε πληθώρα χωρών και να παίζουν τα λεφτά τους στο χρηματιστηριακό «τζόγο» των παραγώγων και άλλων προϊόντων υψηλού κινδύνου.

Αστραπιαία συσσώρευσαν ζημίες εκατοντάδων δις ευρώ, υποχρεώνοντας το γερμανικό κράτος σε αλλεπάλληλες ενέσεις δεκάδων δις ευρώ στην κάθε τράπεζα για να τις διασώσει.

Ουδέποτε η κυβέρνηση Μέρκελ αποκάλυψε το συνολικό ύψος αυτών των ζημιών. Αρνείται κατηγορηματικά να δώσει τα σχετικά στοιχεία στα όργανα της ΕΕ ή στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα!

Όσο για τη διαφθορά στις κρατικές γερμανικές τράπεζες, προσέλαβε πρωτοφανείς διαστάσεις. Το σοκ ήταν πολύ έντονο για το γερμανικό λαό όταν, π.χ., τον Οκτώβριο περίπου 100 (!) αστυνομικοί εισέβαλαν στα κεντρικά γραφεία της κρατιδιακής τράπεζας της Βαυαρίας (BayernLB) στο Μόναχο και κατέσχεσαν ντοκουμέντα για τραπεζικές απάτες, ενώ ο πρώην διευθύνων σύμβουλός της έχει εκδιωχθεί και η εισαγγελία ερευνά το ρόλο του σε οικονομικά εγκλήματα με μίζες, φουσκωμένες τιμές εξαγοράς ξένης τράπεζας που χρεοκόπησε κ.λπ., με συνολικό κόστος περίπου 15 δις ευρώ για τους Γερμανούς φορολογούμενους.

Η «άλλη Γερμανία»

Στο μυαλό πολλών Ευρωπαίων η Γερμανία είναι μια υποδειγματική χώρα, τουλάχιστον στη διαχείριση της οικονομίας της. Πλανάται ένα σχεδόν ανομολόγητο ταμπού αναφορικά με την επισήμανση των αδυναμιών της στον τομέα αυτό – οι οποίες είναι πάμπολλες, όπως είδαμε.

Από θέση ισχύος, το Βερολίνο μπορεί σίγουρα να υπαγορεύει τις απαιτήσεις του στις κυβερνήσεις των υπόλοιπων κρατών της ΕΕ και να τις υποχρεώνει να τις ικανοποιήσουν. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τους λαούς της Ευρώπης, οι οποίοι βλέπουν τους Γερμανούς να έχουν όλο και λιγότερο το ηθικό ανάστημα να κάνουν διαλέξεις από καθέδρας.

Οι βάσεις πάνω στις οποίες επιδιώκει να θεμελιώσει την οικοδόμηση της υποτιθέμενης «Ενιαίας Ευρώπης» η ηγεμονική δύναμη της ΕΕ αποδεικνύονται ελάχιστα ελκυστικές σήμερα, σε αυτούς τους καιρούς της κρίσης. Όλες οι διακηρύξεις περί «κοινοτικής αλληλεγγύης» αποδεικνύονται υποκριτικές, άνευ περιεχομένου όταν υπάρχει ανάγκη.

Αυτή η «άλλη Γερμανία» που μας αποκαλύπτεται σταδιακά σήμερα δεν μας αρέσει καθόλου.

http://m-epikaira.gr/