«Εδώ και χρόνια έχω συμφιλιωθεί με το παρελθόν»..

Η ξαναγεννημένη Μαριάν Φέιθφουλ υποστηρίζει πως θα έκανε καριέρα και χωρίς τον Τζάγκερ..

Νέα Υόρκη, 1985. Σ’ ένα μικροσκοπικό διαμέρισμα του Γκρίνουιτς Βίλατζ μια εξαθλιωμένη τοξικομανής ξυπνάει λουσμένη στον κρύο ιδρώτα. Είναι πεινασμένη, εξαντλημένη και απογοητευμένη. Τα ράφια της κουζίνας είναι άδεια και το μόνο που βρίσκει είναι μερικά τυλιγμένα χαρτονομίσματα και λίγη άσπρη σκόνη. Με μεγάλη προσπάθεια συγκεντρώνει τα απαραίτητα σύνεργα του χρήστη και σύντομα η «παραμυθού» κυλάει πάλι στις φλέβες της. Η καρδιά της προσωρινά σταματά, αλλά η μοίρα έχει άλλα σχέδια για εκείνη. Στα κέντρα απεξάρτησης θα απαλλαχθεί για πάντα από τους δαίμονές της, θα συμβιβαστεί με το «μαγικό» παρελθόν της και θα αναγεννηθεί οριστικά από τις στάχτες της.
Είκοσι τρία χρόνια αργότερα, η Μαριάν Φέιθφουλ ερμηνεύει στο μισοάδειο θέατρο «Παλλάς», στην Αθήνα, το τραγούδι με το οποίο ξεκίνησαν όλα. Η φωνή της δεν θυμίζει σε τίποτα την αθωότητα του ξεπεσμένου αγγέλου της δεκαετίας του ’60 που πρωτοτραγούδησε το «As Tears Go By». Είναι η επιβλητική, μεστή φωνή της γυναίκας που ξεγλίστρησε μέσα από τα χέρια του θανάτου, της καλλιτέχνιδος που ωρίμασε στην κόψη του ξυραφιού και χαρίζει απλόχερα μια νέα πνοή ζωής στο μελαγχολικό διαμάντι των Μικ Τζάγκερ, Κιθ Ρίτσαρντς και Αντριου Ολντμαν.

Αληθινή ντίβα

Ηταν Μάρτιος του 1964 όταν ο τελευταίος –μάνατζερ και παραγωγός των Rolling Stones– «κλείδωνε» τη δεκαεπτάχρονη Μαριάν σ’ ένα στούντιο του Λονδίνου με τους Τζάγκερ και Ρίτσαρντς, απαιτώντας τη ραδιοφωνική επιτυχία που θα έβγαζε το «ξανθό αγγελούδι με το μεγάλο μπούστο» από την ανωνυμία. Η επιτυχία, ωστόσο, σε συνδυασμό με τη συναναστροφή με τους σεληνιασμένους τότε Rolling Stones, θα προσδώσει ιλιγγιώδεις ρυθμούς στη ζωή του νεαρού κοριτσιού. Στα δεκαοκτώ παντρεύτηκε και απέκτησε παιδί, στα δεκαεννιά ξεκίνησε σχέση με τον Μικ Τζάγκερ, στα είκοσι συνελήφθη για κατοχή ναρκωτικών και στα είκοσι δύο αντιμετωπιζόταν από τη βρετανική κοινή γνώμη ως μάγισσα που έπρεπε να καεί στην πυρά.
Λίγες ώρες πριν ανέβει στη σκηνή του «Παλλάς», η Μαριάν Φέιθφουλ χαμογελάει ενθυμούμενη το μακρινό παρελθόν. Με τη μεγαλοπρέπεια που χαρακτηρίζει μια αληθινή ντίβα, δηλώνει ότι αγαπάει τον Μικ Τζάγκερ και ότι εξακολουθεί να θεωρεί τους Rolling Stones εκπληκτικούς μουσικούς. Είναι, ωστόσο, πεπεισμένη ότι το αστέρι της θα έλαμπε ψηλά στον ουρανό ακόμα και αν η τύχη δεν είχε φέρει τον Ολντμαν στον δρόμο της. «Πιστεύω ότι το ταλέντο μου δεν θα μπορούσε ποτέ να περάσει απαρατήρητο», λέει. «Ενδεχομένως, η πορεία μου στο τραγούδι να μην ήταν η ίδια, αλλά είμαι σίγουρη ότι θα είχα μια πετυχημένη σταδιοδρομία ως ηθοποιός», προσθέτει η Φέιθφουλ.
Και με το χαμόγελο στα χείλη ξεκαθαρίζει ότι οι συχνές ερωτήσεις για την πολυετή της συνύπαρξη με τους Rolling Stones δεν την ενοχλούν πια. «Παλιότερα μ’ ενοχλούσε που αρκετοί άνθρωποι δεν με αποδέχονταν ως καλλιτεχνική οντότητα, θεωρώντας ότι δεν ήμουν παρά το κορίτσι του Τζάγκερ», παραδέχεται. «Εδώ και χρόνια, όμως, έχω συμφιλιωθεί με το παρελθόν μου και δεν νομίζω ότι πρέπει ακόμα να είμαι», τονίζει.
Αναπόφευκτα, βεβαίως, η συζήτηση εξακολουθεί να περιστρέφεται γύρω από το παρελθόν. Ο τόνος της διατηρείται σταθερός και γαλήνιος, ενώ οι απαντήσεις που δίνει δεν αφήνουν αμφιβολία ότι πρόκειται για άνθρωπο σε απόλυτη αρμονία με το ταραχώδες παρελθόν του. Υποστηρίζει ότι η πλέον καθοριστική στιγμή στη μουσική της καρριέρα ήταν η ηχογράφηση του «Broken English», το 1979. «Ο δίσκος αυτός σηματοδότησε την επιστροφή μου από την αφάνεια», τονίζει. «Κατόρθωσα για πρώτη φορά να μετουσιώσω τα βιώματά μου σε τέχνη και να αισθανθώ ολοκληρωμένη ως μουσικός», επισημαίνει η Φέιθφουλ.
Μιλάει με ενθουσιασμό για τον δίσκο, πάνω στον οποίον δουλεύει αυτή την εποχή, αλλά αρνείται ευγενικά να μπει σε λεπτομέρειες. «Μπορώ να σας πω ότι συνεργάζομαι και πάλι με τον Χαλ Γουίλερ, με τον οποίο ηχογραφήσαμε πριν από είκοσι χρόνια το “Strange Weather”», αποκαλύπτει. Ο δίσκος αναμένεται στα ράφια των δισκοπωλείων τον Σεπτέμβριο και η Φέιθφουλ δηλώνει ότι θα διαφέρει ηχητικά από την τελευταία της δουλειά, «Before the Poison». Προσθέτει, δε, ότι την περίοδο αυτή αντλεί τη στιχουργική της έμπνευση από απλά πράγματα της καθημερινότητας και την οικογένειά της.

Η διάγνωση

Γελώντας, δηλώνει ότι δεν τρομοκρατήθηκε όταν προ διετίας διεγνώσθη με καρκίνο του μαστού. «Σαφώς και δεν ήταν αυτή η πλέον τρομακτική στιγμή της ζωής μου», τονίζει. «Να είστε βέβαιοι ότι έχω περάσει πολύ χειρότερες καταστάσεις στη ζωή μου», συμπληρώνει η Φέιθφουλ. Παίρνοντας γρήγορα το σοβαρό της ύφος, ωστόσο, παραδέχεται ότι ήταν τυχερή, καθώς διεγνώσθη σε πολύ πρώιμο στάδιο, γεγονός που της επέτρεψε να ξεπεράσει με σχετική ευκολία την επάρατη νόσο.
Οσον αφορά την κρίση στην παγκόσμια δισκογραφία, δηλώνει ότι την αφήνει αδιάφορη καθώς δεν επηρεάζει τις πωλήσεις της. «Οι δίσκοι μου πάντα πουλούσαν γύρω στα διακόσιες χιλιάδες αντίτυπα», λέει. «Κάποτε αυτό το νούμερο εθεωρείτο μικρό, σήμερα όμως είναι κάτι περισσότερο από αξιοπρεπές», υπογραμμίζει. Θεωρεί, πάντως, ότι οι πολυεθνικές δισκογραφικές πληρώνουν σήμερα το τίμημα της απληστίας τους – «η τιμή του cd είναι δυσανάλογα μεγάλη σε σχέση με το κόστος παραγωγής του». Πιστεύει ακράδαντα, μάλιστα, ότι υπάρχουν πολλά νέα ταλέντα αλλά δυσκολεύονται να αναδειχτούν διότι οι μεγάλες δισκογραφικές εξακολουθούν να αναζητούν την εύκολη επιτυχία. Με το θλιμμένο της βλέμμα να βυθίζεται στο βάθος της αίθουσας και κουνώντας ρυθμικά τα χέρια της, η Μαριάν Φέιθφουλ τραγουδάει τα κομμάτια που την έκαναν ευρύτερα γνωστή, αλλά και άλλα, πιο σπάνια, για τους λιγοστούς της καλεσμένους στο θέατρο «Παλλάς».

Μοναδικές εκτελέσεις

Πλαισιωμένη από τρεις μοναδικούς βιρτουόζους της κιθάρας, των κρουστών και του πιάνου, μας χαρίζει απλόχερα μια μοναδική εκδοχή του «Strange Weather» του Τομ Γουέιτς, το πανέμορφο «Crazy Love» που έγραψε μαζί με τον Νικ Κέιβ, το ερωτικό παραλήρημα του «Why’d You Do It» και φυσικά το «Broken English». Ενίοτε σταματάει ανάμεσα στα τραγούδια για να αφηγηθεί μια μικρή ιστορία και άλλοτε –ως γυναίκα που δεν έχει τίποτε να αποδείξει– βγάζει χαμογελαστή ένα κόκκινο κραγιόν για να βάζει στα χείλη της. Δείχνει να μην πτοείται από τη μικρή προσέλευση του κοινού και ευχαριστεί τους πιστούς που προσήλθαν παρά την απεργία των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς της 13ης Μαρτίου.
Η έκπληξη της βραδιάς δεν είναι άλλη από την εκτέλεση του «Something Better», για πρώτη φορά μετά τον Δεκέμβριο του 1968. Πρόκειται για το κομμάτι των Τζάγκερ και Ρίτσαρντς που η Φέιθφουλ είχε πρωτοτραγουδήσει στην ιστορική, εξωφρενική χριστουγεννιάτικη παράσταση των Rolling Stones στη βρετανική τηλεόραση, με τίτλο «Rock’n Roll Circus». Για ανκόρ επιφυλάσσει μία ακόμα έκπληξη, το «Don’t Forget Me» του αδικοχαμένου Χάρι Νίλσον. Αποχωρεί από τη σκηνή με μια βαθιά υπόκλιση και ως γνήσια ντίβα δεν επιστρέφει ποτέ παρά το επίμονο, παρατεταμένο χειροκρότημα.
www.kathimerini.gr