Monday, March 8, 2010

Η ιέρεια των fados στο Μέγαρο Μουσικής...



Η Misia, μια από τις διασημότερες ερμηνεύτριες fados της σύγχρονης πορτογαλικής μουσικής θα φιλοξενηθεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών για μια βραδιά γεμάτη ποιητική μελαγχολία και απόλυτη θεατρικότητα για να μας παρουσιάσει τη νέα της παράσταση με τίτλο RUAS "Δρόμοι".

Βασισμένη στο νέο της cd η Misia θα τραγουδήσει τη νοσταλγία και θα ταξιδέψει μαζί μας στο όνειρο της πατρίδας της, της Λισσαβόνας.Οι δρόμοι της ζωής, Οι δρόμοι της καρδιάς, Οι δρόμοι της saudade, Οι δρόμοι της αγάπης και της απουσίας, Οι δρόμοι όλων των δρόμων.
Αυτοί του μη αναμενόμενου, του Fado. Όλοι μας παίρνουμε τους δρόμους μέχρι να φτάσουμε στην τελευταία στροφή. Όλα αυτά τα μέρη που περνάμε, των συναντήσεων και των αποχαιρετισμών , όλοι αυτοί οι Δρόμοι των Πόλεων σε όλο τον κόσμο όπου διαβαίνουν όλοι αυτοί οι ευαίσθητοι και ακούραστοι άνθρωποι, προσπαθώντας να ζήσουμε την ζωή μας «trying to live our lives and spread jam on our hearts.
Η παράσταση περιλαμβάνει τo «Lisboarium» αλλά και τους «Ταξιδιώτες» και η ίδια τα περιγράφει παρακάτω και μας καλεί να τα ζήσουμε μαζί της...
Τo Lisboarium γεννήθηκε στο θέατρο «Bouffes Du Nord» στο Παρίσι , η πόλη όπου ζω από το 2005 και ονειρεύομαι την Λισσαβόνα από μακριά........Το Lisboarium είναι ένα ονειρικό και φανταστικό ταξίδι μέσα στους Δρόμους της Λισσαβόνας, στις γειτονιές της, στην μουσική της, όχι μόνο το Fado αλλά και Marchas de Lisboa και το Morrna. Οι ήχοι της Λισσαβόνας με τον πλούσιο συνδυασμό της κουλτούρας της αλλά και της υπόλοιπης Ευρώπης. Το Lisboarium είναι ένα όνειρο όπου τα πάντα είναι πιθανά, ακόμα και ένα Γαλλικό Fado γραμμένο από έναν από τους μεγαλύτερους ποιητές της Πορτογαλίας τον Vasco Graca Moura. Τα πλοία, οι γλάροι, οι ήχοι απ΄τις καμπάνες της Λισσαβόνας, η Λισσαβόνα και οι ποιητές της, η Λισσαβόνα και η μουσική της, η Λισσαβόνα και η ιδιαίτερη της φωτεινότητα......η Λισσαβόνα και οι άντρες της με τις γκαμπαρντίνες τους, τις μαύρες ομπρέλες τους και τα μουστάκια τους, τα κοντό-μακρά σκυλιά τους. Θα θέλατε να ονειρευτείτε μαζί μου αυτό το βράδυ; Προσοχή όμως, τα όμορφα λιθόστρωτα της Λισσαβόνας γλιστράνε......
Το Tourists είναι για καλλιτέχνες από διαφορετικούς Δρόμους του κόσμου, από άλλες κουλτούρες, αλλά νομίζω ότι έχουν το Fado στην ψυχή τους. Μερικοί από αυτούς σίγουρα θα έχουν τραγουδήσει το Fado αν έχουν γεννηθεί στην Πορτογαλία. Μέσα από την πορεία τους στην ζωή, παρόντες στην μουσική τους και την δουλειά τους, μέσα από την ύπαρξη τους εξαντλημένοι από ακραία συναισθήματα, την καλλιτεχνική τους μοναδικότητα. Μερικοί από αυτούς βρέθηκαν και δυστυχώς κάποιος από αυτούς είχε τραγική πορεία όμως πάντα παραμένουν ζωντανοί μέσα μας. Οι φιλοξενούμενοι μου ανήκουν μέσα σε αυτούς τους καλλιτέχνες, όπου σαν και εμένα, αντιμετωπίζουν μόνοι τους την ίδια τους τη μοίρα.
Μίσια σημαίνει φάντος!
Την έχουν αποκαλέσει Ιέρεια του Fado, Διάδοχο της Amalia Rodrigues, και Diva της Πορτογαλίας, ωστόσο εκείνη εντυπωσιάζει με την απλότητα και την αμεσότητά της. Η Misia συνέδεσε το όνομά της με τη δημιουργική ανανέωση του είδους των fados και έρχεται στην Ελλάδα για να τραγουδήσει για την ψυχή, τον έρωτα, τη ζήλια, το πάθος, τη χαρά, τη ζωή και το θάνατο.
Η Misia γεννήθηκε στο Πόρτο σε μια οικογένεια που είχε καλλιτεχνικές ρίζες. Όταν η οικογένεια μετακόμισε στην Ισπανία, η Misia γνώρισε καλύτερα από μακριά τη μουσική της πατρίδας της. Η πίστη της στη συνέχεια της ζωής των fados δεν την εμπόδισε να τραγουδήσει και σε διαφορετικά στυλ και γλώσσες. Για τα fados της, έπαιρνε και παίρνει λόγια ποιητών της Πορτογαλίας δένοντάς τα με τη μουσική της.
Η πορεία της Misia είναι απόλυτα δεμένη με τις δυο «μοιραίες» γυναίκες της ζωής της, τη μητέρα της και τη γιαγιά της. Τρεις γυναίκες, μια γενιά μετά την άλλη, τρεις εργάτριες της τέχνης, που απλά αναζητούσαν την αληθινή αγάπη και την ελευθερία τους, μακριά από τις ηθικές αρχές και τους κανόνες της κλασικής πορτογαλικής μεσοαστικής κοινωνίας. Αυτή η «άλλη» πλευρά της Misia, περιλαμβάνει την αγάπη της για ό,τι ξεπερνά τους κανόνες, για τις εμπειρίες, την ποίηση, τα ταξίδια, τη λογοτεχνία. Άλλωστε αυτή η αντίθεσή της με την κουλτούρα της πόλης που γεννήθηκε, την έκανε να ξενιτευτεί, ξεκινώντας το ταξίδι της στα 20 της χρόνια για να συναντήσει τη γιαγιά της στη Βαρκελώνη.
Εκεί καλλιέργησε τις φωνητικές και υποκριτικές της ικανότητες και εκεί επέλεξε να υπηρετήσει το τραγούδι - παρόλες τις αντιρρήσεις της μητέρας και της γιαγιάς της που δεν ήθελαν να τη δουν να μπλέκεται κι αυτή στη δύσκολη ζωή που βιώνει αναγκαστικά ένας καλλιτέχνης. Τελικό καταφύγιο κατάφερε να βρει στην Μαδρίτη. Εκεί ελευθερώθηκε από τα δικά της δεσμά την ίδια στιγμή που η Ισπανική πρωτεύουσα ελευθερωνόταν από τα δεσμά ενός δικτατορικού καθεστώτος «...συνέβη στην εφηβεία μου, όταν για κάποιους οικογενειακούς λόγους χρειάστηκε να περάσω μερικά χρόνια στη Βαρκελώνη. Τότε ένιωσα κοντά στα φάντος και τη νοσταλγία της πατρίδας. Αυτή την αγάπη μου δεν έπαψα να τη μεταδίδω με τη δουλειά μου».
Όσο για την Ελλάδα και την ελληνική μουσική μας κληρονομιά, η πρέσβειρα της Πορτογαλικής μουσικής παράδοσης Misia μόνο καλά λόγια έχει να πει «...το ελληνικό τραγούδι με συγκινεί. Είναι τυχερός ένας λαός που είχε μουσικούς σαν τον Θεοδωράκη και το Χατζιδάκι. Είναι τυχεροί και οι συνθέτες που είχαν τόσους σπουδαίους ποιητές για να ακουμπήσουν. Οι Έλληνες είναι ζεστοί, συναισθηματικοί, πνευματικοί. Διαθέτουν την καρδιά, την κουλτούρα και τη βασική αγωνία!»

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ FADOS?
Η κοινή γλώσσα της αφρικανικής διασποράς ήταν πάντα το blues. Το blues, όμως, που δεν νοείται ως καθαρό μουσικό ιδίωμα αλλά ως πάμπολλες εκδοχές μιας γλώσσας που εξέφρασε την ιστορία αυτής της διασποράς: Από τη ψυχή εκείνων που ως σκλάβοι υποχρεώθηκαν να οικοδομήσουν τον Νέο Κόσμο μέχρι όσους αναγκάστηκαν να ζήσουν στα ερείπια που άφησε πίσω του το τέλος της αποικιοκρατίας. Τα blues του Μισισιπή, το κουβανέζικο son, το αφροπερουβιάνικο lando, η τζαμαϊκανική reggae, το βραζιλιάνικο saudade, η morna του Πράσινου Ακρωτηρίου, το νιγηριανικό juju και το πορτογαλέζικο fado είναι μερικές από τις μουσικές εκφάνσεις που μοιάζουν μέσα στη διαφορετικότητά τους. Παρά το γεγονός ότι η Πορτογαλία εγκατέλειψε και τις τελευταίες αποικίες της στην Αφρική στα μέσα της δεκαετίας του '70, η παρακμή της ως αποικιοκρατικής δύναμης μετράει από τα μέσα του 19ου αιώνα. Στα 1822 έχασε την Βραζιλία. Το fado έκανε την ανεπίσημη πρεμιέρα του ελάχιστα χρόνια αργότερα μέσα από το τραγούδι της Μαρία Σεβέρα, στην Αλφάμα, μια από τις πιο κακόφημες, φτωχές και υποβαθμισμένες γειτονιές της Λισσαβόνας. Το τραγούδι αυτό ακούστηκε στην αρχή σαν ένα "θυελλώδες ερωτικό τραγούδι" και πολεμήθηκε ως επικίνδυνο για τα χρηστά ήθη της εποχής. Το fado όμως δεν ήταν παρά το απόσταγμα της καλλιτεχνικής έκφρασης μιας υπό διαμόρφωση κοινωνίας που άρχιζε να πληρώνει τη μεγαλομανία της αποικιοκρατίας. Οι κουλτούρες των αποικιών έπαιρναν κατά ένα τρόπο την εκδίκησή τους. Αυτή η καινούργια μουσική που κρατούσε μέσα της κρυμμένα τα χρώματα της μουσικής των αποικιών έδενε τέλεια με την τεράστια λογοτεχνική παράδοση της μητρόπολης, μια παράδοση που πολλές από τις πρώην αφρικανικές αποικίες χρησιμοποίησαν ως όπλο στη διάρκεια των απελευθερωτικών τους αγώνων. Πώς άλλωστε θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, αφού οι πολιτισμοί αυτοί είχαν συμβιώσει για περισσότερο από πέντε αιώνες. Η επίσημη εμφάνιση του fado έγινε το 1910 τη χρονιά που πραγματοποιήθηκε η πρώτη ηχογράφηση στη Λισαβώνα. Είκοσι χρόνια αργότερα σε ηλικία είκοσι χρόνων η μεγάλη Αμάλια Ροντρίγκες θα αρχίσει την καριέρα της στα σοκάκια της Αλφάμα συνθέτοντας τη μέχρι τότε παράδοση αυτής της τόσο πολυσυζητημένης αστικής μουσικής έκφρασης. Οι ηχογραφήσεις της (κάτι που δεν πρόλαβε να αφήσει η Μαρία Σεβέρα) αλλά και οι συμμετοχές της σε δεκάδες ταινίες θα την κάνουν κεντρική φυσιογνωμία όχι μόνο του fado αλλά και της σύγχρονης πορτογαλικής μουσικής. Η βαθιά γνώση της παράδοσης, αλλά και οι νεωτεριστικές της απόψεις θα γίνουν η πηγή έμπνευσης για τις καινούργιες φωνές του fado. Η Misia, η Dulce Pontes αλλά και η Cristina Branco συνέχισαν το δρόμο που άνοιξε η Αμάλια Ροντρίγκες, και κατάφεραν να κρατήσουν το fado έξω από τα στενά σύνορα της Πορτογαλίας.
www.enet.gr



No comments: